Porady:
- Z podanego przepisu powinno wyjść ok. 1 kg domowej bryndzy.
- Jogurt można zastąpić kefirem lub zsiadłym mlekiem.
- Mleko na bryndzę powinno być świeże lub pasteryzowane. Nie może być UHT – z takiego ser nie wyjdzie.
- Do bryndzy można dodać ulubione przyprawy lub zioła. Słony ser świetnie smakuje z papryką, bazylią, tymiankiem, czosnkiem, suszonymi pomidorami, koperkiem lub natką pietruszki.
Notka redakcyjna:
Domowa bryndza z podpuszczką
Innym sposobem na zrobienie bryndzy w domu jest dodanie do mleka podpuszczki, czyli enzymu trawiennego, który powoduje ścięcie się białka. W sklepach są dostępne podpuszczki zwierzęce, roślinne i syntetyczne.
- Do ciepłego mleka (temperatura ok. 32–34°C) dodajemy podpuszczkę rozmieszaną w 50 ml ciepłej wody. Ilość podpuszczki na litr mleka powinna być podana na opakowaniu.
- Po ok. 1 godzinie powstaje ser, który należy przełożyć na sito wyłożone gazą. Zostawiamy go do odcieknięcia na min. 12 godz.
- Po tym czasie przekładamy bryndzę do miski, przykrywamy talerzykiem i odstawiamy do lodówki na 3 dni.
- 2–3 razy dziennie odlewamy serwatkę.
- Następnie rozrabiamy ser z solą, przekładamy do wyparzonego słoika i zalewamy ciepłą oliwą.
- Odstawiamy do lodówki na 2 tygodnie. Po tym czasie jest gotowy do spożycia.
Potrawy z bryndzą
Zarówno domowa, jak i oryginalna bryndza z mleka owczego, świetnie smakuje rozsmarowana na świeżym pieczywie – z rzodkiewką, szczypiorkiem lub na słodko z miodem. Można przygotować z nią także następujące potrawy:
- moskole z bryndzą – czyli placki z ugotowanych ziemniaków po góralsku. Są specjalnością kuchni podhalańskiej,
- grule z bryndzą – grule to po góralsku ziemniaki. W tej wersji pieczone są w piekarniku i podawane z farszem z bryndzy, ziemniaków, masła i śmietany,
- pierogi z bryndzą – to z kolei danie kuchni słowackiej, podobne do pierogów ruskich. Klasyczne ciasto na pierogi nadziewane jest farszem z bryndzy i ziemniaków,
- haluszki z bryndzą – to małe ziemniaczane kluseczki, podawane z bryndzą i smażonym boczkiem. Również popularne na Słowacji,
- sałatka z bryndzą – słony ser jest doskonały także do letnich sałatek w stylu greckim.
Bundz i bryndza – produkty regionalne
Według oryginalnej receptury bundz to ser, który powstaje z mleka owczego od razu po ścięciu się białka. Dzięki laktozie jest naturalnie słodki. Można go posolić lub odstawić na kilkanaście dni, aby dojrzał. Wtedy staje się kwaśny i bardziej wytrawny.
Z dojrzałego bundzu powstaje bryndza – ser jest rozdrabniany, mielony i mieszany z solą. W Beskidach można dostać również wołoską wędzoną bryndzę, która dojrzewa w wędzarniach w szałasach pasterskich.
Smak bryndzy różni się w zależności od regionu. W Rumunii bryndza dojrzewa w korze świerkowej, a na Słowacji jest przerabiana na bardziej delikatną i jednolitą masę serową.