Kulebiak

Sposób przygotowania

• krok 1

  Przygotowanie: suszone grzyby opłukujemy i zalewamy szklanką letniej, przegotowanej wody (250 ml). Przykrywamy i odstawiamy, żeby zmiękły i napęczniały. Jeśli nie mamy leśnych grzybów, możemy też przygotować wigilijny kulebiak z pieczarkami (należy je oczyścić, posiekać i zrumienić na maśle lub oleju). Wyjmujemy jajka z lodówki, żeby żółtka do ciasta drożdżowego miały temperaturę pokojową, kiedy rozpoczniemy pracę.

  

• krok 2

  Zaczyn: rozkruszamy świeże drożdże do miseczki. Wlewamy 5 łyżek ciepłego mleka (idealna temperatura to 37°C), 3 łyżki mąki i łyżeczkę białego cukru. Rozcieramy do połączenia składników. Przykrywamy i odstawiamy na 15 minut w ciepłe miejsce. W tym czasie mieszanka powinna się spienić i zwiększyć objętość. Możemy też wykorzystać suszone drożdże (7 g). Nie musimy wtedy przyrządzać rozczynu. Wystarczy połączyć proszek z sypkimi składnikami.

  

• krok 3

  Ciasto drożdżowe: rozpuszczamy masło w rondelku (możemy też rozgrzać je w mikrofalówce). Pozostałą z przepisu mąkę przesiewamy do dużej miski, razem z łyżeczką soli. Dodajemy wyrośnięty zaczyn, resztę ciepłego mleka, płynne masło i żółtka (białka możemy wykorzystać później do lukru na pierniczki lub omletu). Najpierw mieszamy składniki łyżką lub łopatką, a potem wyrabiamy rękami (na stolnicy lub silikonowej podkładce). Możemy też wykorzystać mikser planetarny z hakami do ciasta drożdżowego. Ugniatamy elastyczną, jednolitą kulę. Wkładamy ją do dużej miski. Przykrywamy ściereczką lub folią i odstawiamy do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na minimum godzinę. Możemy też włożyć ciasto do rozgrzanego do 30°C, a następnie wyłączonego piekarnika, żeby stworzyć idealne warunki do pracy drożdży.

  

• krok 4

  Farsz: odciskamy i siekamy grzyby. Kapustę odsączamy (ewentualnie płuczemy, jeśli jest mocno kwaśna) i kroimy na krótsze nitki. Marchewkę obieramy i ścieramy na dużych oczkach tarki. Jedną cebulę (około 120 g) kroimy w kostkę i szklimy na oleju. Wkładamy wszystkie składniki farszu do garnka. Wlewamy płyn od moczenia grzybów i szklankę czystej wody (250 ml). Dodajemy sól, pieprz, cukier, ziele angielskie i liść laurowy. Mieszamy. Gotujemy do miękkości, przez mniej więcej godzinę. Studzimy gotowe nadzienie w temperaturze pokojowej.

  

• krok 5

  Formowanie kulebiaka: odkładamy niewielki kawałek ciasta – będziemy z niego później wycinać kształty, które ozdobią tradycyjny kulebiak z kapustą i grzybami. Pozostałe ciasto rozwałkowujemy na podsypanej mąką stolnicy na owalny placek. Rozkładamy na nim farsz. Zwijamy ciasto w rulon. Wkładamy je do natłuszczonej lub wyłożonej papierem do pieczenia foremki. Z odłożonego kawałka ciasta wycinamy dowolne kształty, na przykład gwiazdki, śnieżynki lub listki. Jeśli nie mamy wykrawaczek do ciastek w świątecznych kształtach, możemy po prostu stworzyć paski lub warkocze. Umieszczamy je na pierogu. Lekko przyciskamy (możemy je lekko zwilżyć wodą), żeby przykleiły się do wierzchu.

  

• krok 6

  Pieczenie: smarujemy kulebiak wigilijny rozbełtanym jajkiem, najlepiej za pomocą pędzelka cukierniczego. Posypujemy wierzch kminkiem, czarnuszką lub makiem. Przykrywamy ściereczką i odkładamy do ponownego wyrośnięcia w ciepłe miejsce na około pół godziny. W tym czasie rozgrzewamy piekarnik do 180°C (tryb góra-dół). Pieczemy kulebiak przez około 40 minut. W tym czasie powinien się ładnie zarumienić. Wyjmujemy go i przez chwilę studzimy na desce lub kratce.

  

• krok 7

  Podanie: kroimy puszyste ciasto z farszem w grube plastry. Serwujemy kulebiak. Przepis tradycyjny, czyli z kapustą i grzybami, to idealna propozycja na Wigilię. Najlepiej podawać wtedy wypiek z barszczem czerwonym czystym (niezabielanym i bez dodatków, takich jak ziemniaki lub uszka).