Porady:
- Z podanego przepisu otrzymamy około 12 placków, jeśli wykrajaliśmy krążki z ciasta o średnicy 10 cm.
- Proziaki z patelni to szybki i prosty sposób na słodką lub słoną przekąskę. Da się je także przyrządzić w piekarniku rozgrzanym do 190°C. Placki powinny spędzić w nim około 15 minut, ale warto na bieżąco je kontrolować.
- W naszym przepisie wykorzystujemy kefir, ale można też zrobić proziaki na jogurcie naturalnym, maślance lub zsiadłym mleku.
- Ciasto na proziaki bieszczadzkie można wymieszać z różnymi dodatkami, na przykład przyprawą zawierająca suszone pomidory lub czosnkiem niedźwiedzim. Sprawdzi się także szczypta kurkumy lub curry. Wtedy powstaną placki z patelni w orientalnym stylu.
- Jajko możemy pominąć. W zamian dodajmy więcej kefiru, maślanki lub jogurtu. Weganie mogą zrobić placki sodowe na wodzie lub napoju roślinnym.
- Niewykorzystane placki sodowe należy zawinąć w papier śniadaniowy i folię spożywczą. Przechowywane w ten sposób zachowają świeżość przez 2–3 dni.
- Osoby na diecie bezglutenowej mogą zamienić mąkę pszenną na ryżową lub kukurydzianą.
Notka redakcyjna:
Proziaki – co to takiego? Historia sodowych placków
Przepis na proziaki bieszczadzkie został wymyślony przez wiejskie gospodynie. Jest to potrawa endemiczna – charakterystyczna dla Podkarpacia. Swoją popularność zawdzięcza prostocie wykonania i dostępności składników. Na początku robiono proziaki na wodzie, dopiero później zastąpiły ją kefir lub maślanka. Tradycyjnie powstawały na piecach kaflowych, a gdy te zaczęły odchodzić w niepamięć, w ruch poszły kuchenki gazowe, piekarniki elektryczne i patelnie.
W historii przaśnego chleba szczególnie zasłużyły się podpłomyki, które dały początek różnym wariacjom na temat prostych wypieków bez dodatku drożdży. Podobne placki proziaki (znane też jako prozioki) występują w różnych obszarach Polski, pod innymi nazwami. Na przykład na Lubelszczyźnie spróbować można fajerczaków. Składem do złudzenia przypominają sodowe bułeczki z Podkarpacia. Ich nazwa odwołuje się do fajerek, które były elementem tradycyjnych kuchni kaflowych opalanych drewnem.
Z czym jeść proziaki?
Proste proziaki na kefirze lub maślance można podawać na słodko lub na słono. Kiedy występują w formie podwieczorku lub deseru, polecamy serwować je z dżemem, miodem, kremem czekoladowym lub jogurtem owocowym. Świetnie smakują maczane w słodkiej śmietanie. Ciasto można wtedy wzbogacić rodzynkami lub innymi bakaliami. Wytrawne proziaki natomiast doskonale komponują się z takimi dodatkami jak:
- pasta jajeczna – koniecznie z majonezem i szczypiorkiem. Sprawdzą się też inne smarowidła na kanapki, takie jak hummus, pasta rybna lub smalec z fasoli.
- wędzony łosoś – pomysł dla miłośników blinów. Warto udekorować wtedy placki kawiorem. Na kanapce z sodowej bułeczki może znaleźć się także szynka parmeńska lub ser żółty.
- masło czosnkowe – najlepiej z dodatkiem ziół. Doskonały, świeży aromat nadadzą mu tymianek, rozmaryn, bazylia, lubczyk, koperek lub natka pietruszki. Przyda się też solidna szczypta świeżo zmielonego pieprzu.
- twarożek – wymieszany ze śmietaną lub jogurtem i świeżo posiekanym szczypiorkiem. W sezonie letnim nie może w nim zabraknąć chrupiącej rzodkiewki.
Warto mieć w zanadrzu sprawdzony przepis na proziaki także podczas planowania sycącego obiadu lub kolacji na gorąco. Sodowe bułeczki warto serwować do zupy – zarówno tradycyjnej, jak i w formie kremu – oraz gulaszu lub dowolnego dania z gęstym sosem.
