anyż
Anyż, znany również jako anyż biedrzeniec lub anyż właściwy (łac. Pimpinella anisum), to jednoroczna roślina przyprawowa z rodziny selerowatych, uprawiana przede wszystkim ze względu na charakterystyczne nasiona. Nasiona anyżu mają intensywny, słodkawy aromat przypominający lukrecję, dzięki czemu są szeroko stosowane w kuchniach świata jako przyprawa. W handlu występuje także pod nazwami anyżek lub anyż ogrodowy. Nie należy mylić go z anyżem gwiaździstym (Illicium verum), który, choć ma zbliżony aromat, pochodzi z innej rodziny botanicznej.
Anyż – składniki odżywcze
Rodzaj produktu: Surowe nasiona anyżu, porcja referencyjna: 100 g
wartości odżywcze:
- Energia: 0 kcal
- Białko: 0 g
- Tłuszcze ogółem: 0 g
- – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- – w tym kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Węglowodany ogółem: 0 g
- – w tym cukry: 0 g
- Błonnik: 0 g
- Sód (Na): 0 mg
- Potas (K): 0 mg
- Wapń (Ca): 0 mg
- Żelazo (Fe): 0 mg
- Witamina D (D2 + D3): 0 IU
Anyż – historia i pochodzenie
Anyż był znany już w starożytności, gdzie wykorzystywano go w kuchni oraz jako surowiec przyprawowy w rejonie Morza Śródziemnego. Uprawiany był m.in. w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. W średniowieczu rozpowszechnił się na terenach Europy Środkowej i Wschodniej, szczególnie w krajach o klimacie umiarkowanym. Obecnie największymi producentami są m.in. Egipt, Indie i Turcja.
Anyż – odmiany
- Anyż właściwy (Pimpinella anisum) – jedyna kulinarna odmiana spożywana w postaci nasion o lukrecjowym aromacie. Innych odmian jadalnych z rodzaju Pimpinella nie stosuje się powszechnie jako przypraw.
Rodzaje anyżu
- W całości (całe nasiona) – stosowany najczęściej do naparów oraz do aromatyzowania likierów.
- Mielony – używany do wypieków i mieszanek przyprawowych.
- Olejek anyżowy – skoncentrowana forma, stosowana w niewielkich ilościach w cukiernictwie i produkcji napojów.
Co zrobić z anyżu?
Anyż kojarzony jest głównie z kuchnią śródziemnomorską i bliskowschodnią. Wykorzystuje się go do aromatyzowania wypieków (ciastek, pierników, chlebów), w produkcji alkoholi (np. ouzo, rakiji, pastisu), a także w marynatach, przyprawach do mięs oraz jako dodatek do herbat i naparów ze względu na charakterystyczny aromat. W kuchni azjatyckiej stosowany jest rzadziej, choć bywa składnikiem mieszanki pięciu smaków w kuchni chińskiej.
Jak przechowywać anyż?
Anyż najlepiej przechowywać w szczelnym, suchym i ciemnym pojemniku, z dala od źródeł ciepła i światła. Mielony anyż traci aromat szybciej, dlatego zaleca się mielić nasiona bezpośrednio przed użyciem. Nasiona można również zamrozić w szczelnych torebkach, choć nie jest to konieczne przy odpowiednim przechowywaniu w temperaturze pokojowej.
