aronia

Aronia, znana również jako aronia czarna, czarna jarzębina lub z łaciny Aronia melanocarpa, to owoc krzewu należącego do rodziny różowatych. Pochodzi z kontynentu północnoamerykańskiego, ale jest szeroko uprawiana w Europie, zwłaszcza w Polsce i krajach bałtyckich. Owoce aronii są cierpkie, drobne i mają ciemną, niemal czarną skórkę. W kuchni wykorzystywana jest głównie w postaci przetworzonej: soków, dżemów, przecierów i suszu – ze względu na intensywny smak i ciemną barwę.

Aronia – historia i pochodzenie

Aronia (Aronia melanocarpa) pochodzi z wschodnich rejonów Ameryki Północnej, gdzie występuje dziko na terenach bagiennych i wilgotnych. Do Europy trafiła na przełomie XIX i XX wieku, a w Polsce jej uprawa rozpoczęła się na szerszą skalę w latach 70. XX wieku. Owoce szybko znalazły zastosowanie w przemyśle spożywczym ze względu na trwałość oraz dużą zawartość pigmentów antocyjanowych. Współcześnie Polska jest jednym z największych producentów aronii na świecie.

Aronia – odmiany

• ‘Viking’ – odmiana o dużych owocach, popularna w uprawie towarowej
• ‘Nero’ – odmiana jadalna, często stosowana w produkcji soków i dżemów
• ‘Galicjanka’ – polska odmiana o wysokiej plenności i zwartej strukturze owocu

Rodzaje aronii

• świeża – dostępna sezonowo, wykorzystywana do przetworów lub mrożenia
• mrożona – dostępna całorocznie, nadaje się do koktajli i ciast
• suszone owoce – do zaparzania naparów, wypieków i musli
• sok z aronii – naturalnie skoncentrowany lub tłoczony, składnik napojów i syropów
• przetwory – dżemy, konfitury, galaretki, musy

Aronia – zamienniki

• Czarna porzeczka – o podobnym, cierpkim i intensywnym smaku; może być stosowana w tych samych proporcjach do dżemów i soków.
• Borówka czarna – słodsza, ale kolorystycznie zbliżona; wymaga mniejszej ilości cukru w przetworach.
• Żurawina – używana głównie do sosów i przetworów, daje lekko kwaśny posmak oraz podobną strukturę owocu.
• Jagoda kamczacka – zbliżony smak i zastosowanie kulinarne, nieco łagodniejsza; można zamieniać 1:1 w większości przepisów.

Co zrobić z aronii?

Aronia wykorzystywana jest głównie w kuchni przetwórczej, szczególnie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Jej cierpki smak dobrze komponuje się ze słodkimi przetworami: dżemami, kompotami, sokami i nalewkami domowymi. Może być składnikiem wypieków (muffinów, ciast drożdżowych), mieszanek owocowych do jogurtów i koktajli. W kuchni skandynawskiej i rosyjskiej pojawia się jako składnik sosów do mięs. W formie suszonej bywa dodatkiem do herbat oraz mieszanek zbożowych (granoli, musli).

Jak przechowywać aronię?

Świeżą aronię należy przechowywać w lodówce, najlepiej w przewiewnym pojemniku, maksymalnie przez kilka dni. W celu wydłużenia trwałości owoce można zamrozić – wcześniej należy je oczyścić i osuszyć. Mrożona aronia zachowuje większość swoich właściwości użytkowych przez okres do 12 miesięcy. Suszoną aronię należy przechowywać w suchym, chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku, z dala od światła i wilgoci.