białe wino
Białe wino, znane również jako „wino jasne” lub „jasne wino”, to napój alkoholowy wytwarzany w wyniku fermentacji miazgi winogron o jasnej skórce, bez udziału skórek. Charakteryzuje się przejrzystym kolorem w odcieniach od jasnożółtego do słomkowego. W kulinariach wykorzystywane jest przede wszystkim jako składnik sosów, marynat oraz dań duszonych – podkreśla smak potraw i nadaje im wykwintny charakter. Występuje w wielu odmianach: od wytrawnych po półsłodkie. Poza Europą stosowane jest również w kuchniach azjatyckich jako składnik balansujący smak.
Białe wino – składniki odżywcze
- Energia: 82 kcal
- Białko: 0,07 g
- Tłuszcz całkowity: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- kwasy tłuszczowe jednonienasycone: 0 g
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Węglowodany: 2,6 g
- Sód: 7 mg
- Żelazo: 0,27 mg
Białe wino – historia i pochodzenie
Białe wino produkowano już w czasach starożytnych, głównie na obszarach dzisiejszego Bliskiego Wschodu i Kaukazu, skąd winorośl została rozpowszechniona na tereny śródziemnomorskie. Technika oddzielania skórek od miazgi, kluczowa dla produkcji białego wina, rozwinęła się szczególnie w starożytnej Grecji i Rzymie. W średniowieczu białe wino zyskało istotne miejsce w tradycji kulinarnej i liturgicznej Europy, a w późniejszych wiekach stało się popularne również na dworach monarchii zachodnioeuropejskich.
Białe wino – odmiany
- Chardonnay – uniwersalne, dobrze znoszące dojrzewanie w beczce
- Sauvignon Blanc – intensywnie aromatyczne, o wyraźnej kwasowości
- Riesling – od wytrawnych po słodkie, z dominującą nutą owocową
- Pinot Grigio / Pinot Gris – lekko mineralne, często wytrawne
- Gewürztraminer – aromatyczne, z nutami przyprawowymi i kwiatowymi
Rodzaje białego wina
- Wytrawne
- Półwytrawne
- Półsłodkie
- Słodkie
- Musujące
- Wzmacniane (np. sherry, białe porto)
Białe wino – zamienniki
- Bulion warzywny lub drobiowy – stosowany w potrawach duszonych lub sosach, gdy nie chcemy dodawać alkoholu; może wymagać zwiększenia kwasowości, np. poprzez dodanie soku z cytryny
- Ocet winny biały rozcieńczony wodą w proporcji 1:3 – zastępuje białe wino pod względem kwasowości w marynatach i dressingach
- Sok jabłkowy – odpowiedni jako zamiennik w daniach wymagających słodszych nut, szczególnie w kuchni azjatyckiej; może wymagać doprawienia solą lub przyprawami
- Verjus (sok z niedojrzałych winogron) – niskoprocentowa alternatywa, zapewniająca podobną kwaśność w sosach lub redukcjach
Co zrobić z białego wina?
Białe wino znajduje zastosowanie w kuchniach francuskiej, włoskiej, niemieckiej i hiszpańskiej, a także w kuchni fusion i kuchniach dalekowschodnich – zwłaszcza chińskiej i tajskiej. Wykorzystuje się je do deglasowania patelni, redukcji sosów oraz jako składnik marynat i baz do zup. Klasyczne przepisy z jego udziałem to risotto bianco, coq au vin blanc, moules marinières oraz różnorodne sosy typu velouté. W kuchni azjatyckiej pełni często funkcję źródła kwasowości i łagodzi intensywne smaki.
Jak przechowywać białe wino?
Białe wino należy przechowywać w chłodnym, zaciemnionym miejscu, w pozycji poziomej – jeśli butelka zamknięta jest naturalnym korkiem – najlepiej w temperaturze 10–15°C. Po otwarciu powinno być szczelnie zamknięte i przechowywane w lodówce maksymalnie przez 5 dni. Nie zaleca się mrożenia wina w butelkach, jednak można zamrozić jego resztki w formie kostek lodu i wykorzystać je do gotowania – nie do picia. Wina wzmacniane, takie jak sherry, można przechowywać przez kilka tygodni po otwarciu.
