
brandy
Brandy, znane również jako winiak, to wysokoprocentowy napój alkoholowy otrzymywany w wyniku destylacji wina lub przefermentowanych moszczów owocowych. Nazwa pochodzi od holenderskiego słowa „brandewijn”, co oznacza „spalone wino”. Brandy produkowane jest z różnych surowców, przy czym najczęściej wykorzystuje się winogrona, ale istnieją również odmiany owocowe powstające z jabłek, śliwek czy gruszek. Proces dojrzewania w dębowych beczkach znacząco wpływa na smak, aromat i barwę trunku, który może przybierać odcienie od jasnobursztynowych po ciemnobrązowe.
Brandy – składniki odżywcze
Brandy (100 g produktu)
Wartości odżywcze:
- Energia: 385 kcal
- Białko: 2,75 g
- Tłuszcz ogółem: 18 g
- Tłuszcze nasycone: 11 g
- Tłuszcze trans: 0 g
- Błonnik: 4,2 g
- Węglowodany ogółem: 53 g
- Cukry: 47 g
- Sód: 10 mg
- Cholesterol: 0 mg
Brandy – historia i pochodzenie
Brandy ma swoje korzenie w XIV-wiecznej Europie, szczególnie na terenach Francji, Włoch i Niderlandów, gdzie jako jedne z pierwszych rozwinęły technikę destylacji wina. Początkowo służyła do konserwowania wina na czas transportu morskiego, z czasem jednak stała się samodzielnym, cenionym napojem alkoholowym. Na przełomie XVII i XVIII wieku produkcja brandy rozwinęła się w regionach Cognac i Armagnac we Francji, które do dziś stanowią jedne z najważniejszych ośrodków wytwarzania tego trunku. Znaczący wpływ na rozwój brandy miały także kraje takie jak Hiszpania, Grecja i Stany Zjednoczone.
Brandy – odmiany
- Brandy winogronowa – powstaje w wyniku destylacji wina; klasyczna forma brandy.
- Brandy jabłkowa (np. calvados) – wytwarzana z destylowanego cydru jabłkowego.
- Brandy śliwkowa (np. śliwowica) – produkowana ze śliwek; popularna w Europie Środkowo-Wschodniej.
- Brandy gruszkowa – wytwarzana ze sfermentowanych gruszek.
- Brandy morelowa – rzadsza odmiana powstająca z moreli.
- Wytłokowa brandy (np. grappa) – destylowana z wytłoków winogron pozostałych po produkcji wina.
Rodzaje brandy
- Brandy leżakowana – dojrzewająca w dębowych beczkach; zyskuje intensywniejszy aromat i barwę.
- Brandy nieleżakowana – butelkowana bez etapu dojrzewania w beczce; charakteryzuje się jaśniejszą barwą i mniej złożonym aromatem.
- Brandy owocowa – produkowana z fermentowanych soków owocowych innych niż winogrona.
- Brandy aromatyzowana – z dodatkami smakowymi, takimi jak wanilia, przyprawy czy zioła.
- Brandy przemysłowa – blendowana i produkowana na skalę przemysłową; wykorzystywana głównie w gastronomii.
Brandy – zamienniki
- Koniak – francuski winiak z regionu Cognac; może być stosowany zamiennie, lecz ma bardziej zdefiniowany profil smakowy. W przepisach używa się go w tej samej proporcji.
- Armaniak – mniej znana francuska brandy z Armagnac; ma bogatszy smak, również stosowany w proporcji 1:1.
- Rum ciemny – może być używany w deserach jako alternatywa o innym profilu aromatycznym; może nieco zmienić charakter dania.
- Whisky – szczególnie w przepisach wytrawnych lub sosach; warto zacząć od mniejszych ilości i dostosować do smaku.
- Ekstrakt brandy (bezalkoholowy) – używany w wypiekach i deserach; należy uwzględnić jego intensywność aromatyczną i odpowiednio zmniejszyć ilość płynu w przepisie.
Co zrobić z brandy?
Brandy wykorzystywana jest głównie w kuchniach europejskich, zwłaszcza francuskiej, hiszpańskiej i włoskiej. Używa się jej do flambirowania mięs i owoców, wzmacniania sosów (np. demi-glace lub pieprzowego), przygotowywania marynat oraz deserów, takich jak crème brûlée czy kompot owocowy z dodatkiem brandy. Dodaje się ją także do ciast i keksów, w których pełni funkcję aromatyczną i konserwującą. Brandy jest składnikiem klasycznych napojów świątecznych, takich jak ajerkoniak czy grzane wino (glögg), a także bazą popularnych koktajli, np. Sidecar.
Jak przechowywać brandy?
Brandy należy przechowywać w szczelnie zamkniętej butelce, w chłodnym, suchym i zacienionym miejscu, z dala od źródeł ciepła i światła. Po otwarciu najlepiej spożyć ją w ciągu kilku miesięcy, choć dzięki wysokiej zawartości alkoholu nie psuje się szybko. Nie wymaga chłodzenia ani przechowywania w lodówce. Nie zaleca się mrożenia brandy – niskie temperatury mogą negatywnie wpłynąć na jej aromat i właściwości smakowe.












