bułka tarta
Bułka tarta, znana również jako bułka mielona, tarta bułka lub okruchy chleba, powstaje poprzez rozdrobnienie wysuszonego pieczywa pszennego – najczęściej białej bułki. Jest szeroko stosowana jako panierka, dodatek do farszów albo zagęszczacz w różnego rodzaju potrawach. W przemyśle spożywczym stanowi podstawowy składnik wielu dań smażonych, pieczonych i zapiekanych. Jej konsystencja, kolor i smak mogą się różnić w zależności od rodzaju użytego pieczywa oraz stopnia jego wysuszenia.
Bułka tarta – składniki odżywcze
100 g, produkt suchy (bułka tarta z białego pieczywa, niesmażona)
- Energia: 0 kcal
- Białko: brak danych
- Tłuszcz ogółem: 0 g
- Kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- Kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Węglowodany ogółem: brak danych
- Błonnik: brak danych
- Wapń (Ca): 0 mg
- Żelazo (Fe): 0 mg
- Witamina A: 0 IU
- Witamina C: 0 mg
Bułka tarta – historia i pochodzenie
Bułka tarta ma długą historię związaną z tradycyjną kuchnią europejską, w której wykorzystywano ją jako sposób na ponowne zagospodarowanie czerstwego pieczywa. Jej stosowanie sięga czasów średniowiecznych, kiedy suszenie chleba i jego rozdrabnianie pozwalało wydłużyć przydatność produktu do spożycia. W Polsce bułka tarta była obecna w kuchni ludowej oraz szlacheckiej, zwłaszcza jako składnik kotletów, farszów i polew do warzyw.
Bułka tarta – odmiany
- Bułka tarta jasna – z białego pieczywa pszennego, drobno mielona
- Bułka tarta pełnoziarnista – wytwarzana z ciemnego, razowego pieczywa, zawiera większe cząstki
- Bułka tarta maślana – z pieczywa maślanego lub mlecznego, ma łagodniejszy smak
- Panko – japońska odmiana bułki tartej o grubszej strukturze, przygotowana ze specjalnego, pozbawionego skórki pieczywa
Rodzaje bułki tartej
- Sucha – najczęściej spotykana, drobno mielona, gotowa do użycia; ma długi termin przydatności
- Świeża – domowej produkcji, często z nierównomiernie rozdrobnionego pieczywa; ma krótki okres przechowywania
- Z dodatkami – ziołowa, czosnkowa lub z przyprawami (np. papryką); stosowana do panierowania
- Panko – azjatycka, grubo mielona; często sprzedawana jako zamrożona lub pakowana próżniowo
Bułka tarta – zamienniki
- Płatki kukurydziane (zmielone) – nadają potrawom chrupkość, dobrze sprawdzają się jako panierka; mogą wymagać zmniejszenia ilości soli w przepisie.
- Płatki owsiane (zmielone) – zamiennik do farszów lub panierki; ze względu na wysoką chłonność może być konieczne dostosowanie ilości płynów.
- Mąka z ciecierzycy – nadaje się do panierowania, szczególnie w kuchni bezglutenowej; ma wyrazisty smak i wymaga krótszego smażenia.
- Zmielone orzechy – stosowane głównie do panierki deserowej lub wyrazistych dań; zmieniają smak potrawy, często trzeba zmniejszyć ilość tłuszczu.
- Kasza manna – sprawdza się jako zagęszczacz lub panierka, zwłaszcza w daniach takich jak knedle czy kotlety ziemniaczane.
Co zrobić z bułki tartej?
Bułka tarta jest szeroko wykorzystywana w kuchniach europejskich, zwłaszcza środkowo- i wschodnioeuropejskiej, ale także w kuchni japońskiej (w postaci panko) oraz włoskiej (jako posypka do zapiekanek). Stosuje się ją głównie jako składnik panierki do kotletów, ryb i warzyw, a także jako zagęszczacz do mas lub farszów (np. w pulpetch czy gołąbkach) oraz do posypywania form do wypieku. Może również stanowić składnik polewy do warzyw, np. kalafiora z bułką tartą smażoną na maśle.
Jak przechowywać bułkę tartą?
Bułkę tartą należy przechowywać w suchym, chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętym opakowaniu, z dala od źródeł wilgoci i intensywnych zapachów. Najlepiej wykorzystać pojemniki hermetyczne lub papierowe torebki. W przypadku domowej bułki tartej, która nie została dokładnie wysuszona, warto ją zużyć w ciągu kilku dni lub przechowywać w lodówce do tygodnia. Produkt suchy można również zamrozić w szczelnym opakowaniu – wydłuża to jego trwałość i zabezpiecza przed jełczeniem.
