chrzan
Chrzan, znany również jako warzęcha, kren lub korzeń chrzanowy, to korzeń rośliny Armoracia rusticana, wykorzystywany przede wszystkim jako ostry dodatek do potraw. Jego intensywny smak uwalnia się po utarciu i kontakcie z powietrzem, co wiąże się z obecnością związków siarki. Chrzan najczęściej stosowany jest w formie startego korzenia – świeżo przygotowanego lub zakonserwowanego w occie. Spotykany jest również w formie przetworów, past, dodatków do musztard czy sosów.
Chrzan – składniki odżywcze
Informacje dla: chrzan surowy, 100 g
składniki:
- Energia: 0 kcal
- Białko: 0 g
- Tłuszcze: 0 g
- Węglowodany: 0 g
- Sód (Na): 800 mg
- Kwasy tłuszczowe trans: 0 g
Chrzan – historia i pochodzenie
Chrzan (Armoracia rusticana) pochodzi z Europy Środkowo-Wschodniej i jest uprawiany od czasów starożytnych. Roślina ta znana była już w starożytnym Rzymie, a w średniowieczu szeroko wykorzystywano ją w kuchni i przetwórstwie w Niemczech, Polsce, Rosji i na Węgrzech. W kulturze żydowskiej chrzan jest symbolem goryczy podczas święta Paschy. Obecnie uprawia się go głównie w Niemczech, Polsce, Czechach, Japonii i Stanach Zjednoczonych.
Chrzan – odmiany
- ‘Maliner Kren’ – odmiana niemiecka, uprawiana głównie komercyjnie; korzeń prosty, intensywny smak
- ‘Bohemian’ – odmiana z USA, tolerancyjna na niektóre choroby; charakteryzuje się łagodniejszym smakiem
- ‘Variegata’ – jadalna odmiana ozdobna o pstrych liściach, mniej aromatyczna niż klasyczne odmiany chrzanu
Rodzaje chrzanu
- Świeży korzeń chrzanu
- Tarty chrzan w occie lub zalewie cytrynowej
- Chrzan konserwowy (z dodatkami: jabłka, musztarda, buraki itp.)
- Chrzan mrożony (domowy lub przemysłowy, rzadko spotykany w handlu detalicznym)
- Chrzan w proszku (liofilizowany, najczęściej jako składnik mieszanych przypraw)
Chrzan – zamienniki
- [object Object]
- [object Object]
- [object Object]
Co zrobić z chrzanu?
Chrzan jest charakterystycznym składnikiem kuchni środkowoeuropejskiej, zwłaszcza polskiej, niemieckiej, czeskiej i rosyjskiej. Wykorzystywany jest do przygotowywania sosów chrzanowych do mięs – pieczonych, duszonych i wędzonych. Powszechnie towarzyszy tradycyjnym potrawom wielkanocnym, takim jak jajka, biała kiełbasa czy pasztety. Często łączony jest z burakami (tzw. ćwikła z chrzanem) jako dodatek do zimnych mięs. W nowoczesnej kuchni wykorzystywany jest również w formie emulsji, pianek czy purée chrzanowego jako element wyrafinowanej prezentacji dania.
Jak przechowywać chrzan?
Świeży korzeń chrzanu należy przechowywać w lodówce, zawinięty w lekko wilgotną ściereczkę lub zamknięty w pojemniku – najlepiej w szufladzie na warzywa. Zachowuje świeżość do kilku tygodni. Po utarciu chrzan szybko traci intensywność – należy go jak najszybciej zakwasić octem lub sokiem z cytryny i przechowywać w lodówce do tygodnia. Gotowe produkty chrzanowe należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach, w warunkach chłodniczych. Starty chrzan można zamrażać, jednak po rozmrożeniu może zmienić konsystencję i smak – taka forma przeznaczona jest raczej do potraw gotowanych.
