
ciastka maślane
Ciastka maślane to rodzaj kruchych wypieków przygotowywanych głównie z masła, mąki i cukru, należących do klasyki europejskiej cukiernictwa. Często występują pod nazwami takimi jak shortbread (w tradycji szkockiej), sablé (we Francji) lub butter cookies (w krajach anglojęzycznych). Wyróżniają się wysoką zawartością tłuszczu, co nadaje im charakterystyczną, kruchą konsystencję oraz intensywny maślany smak. W zależności od regionu i przepisu mogą zawierać dodatki, takie jak wanilia, skórka cytrusowa czy orzechy.
Ciastka maślane – składniki odżywcze
Porcja odnosi się do: gotowych ciastek maślanych, porcja 100 g
- Energia: 471 kcal
- Białko: 4,44 g
- Tłuszcze ogółem: 22,22 g
- – Kwasy tłuszczowe nasycone: 8,89 g
- – Kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 4 mg
- Sód: 53 mg
- Węglowodany przyswajalne: 57,78 g
- Cukry ogółem: 17,78 g
- Błonnik: 0 g
- Wapń (Ca): 0 mg
- Żelazo (Fe): 0 mg
- Witamina C: 0 mg
- Witamina A: 0 IU
Ciastka maślane – historia i pochodzenie
Ciastka maślane mają korzenie sięgające średniowiecznej Szkocji, gdzie pierwotnie były przygotowywane jako luksusowy wyrób piekarniczy na specjalne okazje. Znane jako shortbread, były wypiekane z użyciem masła, które w tamtych czasach stanowiło cenny składnik. Z czasem popularność tych ciastek rozprzestrzeniła się na Anglię, kraje skandynawskie i Niemcy, gdzie zaczęto opracowywać własne warianty tego wypieku. Współcześnie mają wiele regionalnych i komercyjnych wersji, także poza Europą.
Ciastka maślane – odmiany
- Shortbread – szkocka wersja z proporcjami: 1 część cukru, 2 części masła, 3 części mąki
- Petit beurre – francuska odmiana o prostokątnym kształcie, czasem z dodatkiem mleka
- Butterkeks – niemiecka wersja, chrupiąca i nieco słodsza
- Holenderskie roomboterkoekjes – ciasteczka z dużą zawartością masła, często podawane z herbatą
- Ciastka maślane z wanilią – popularna odmiana z dodatkiem ekstraktu waniliowego lub ziaren wanilii
Rodzaje ciastek maślanych
- Gotowe, wypieczone – wersja komercyjna dostępna w opakowaniach
- Domowe – wypiekane samodzielnie, świeże
- Zamrożone ciasto maślane – do wypiekania w późniejszym czasie
- Miniaturowe – wersje w formacie przekąskowym
- Z nadzieniem lub dodatkami – np. z czekoladą, orzechami, skórką pomarańczową
Ciastka maślane – zamienniki
- Ciastka kruche – zawierają mniej masła i mogą posłużyć jako baza do deserów, choć mają mniej intensywny smak
- Ciastka półkruche – wypieki z dodatkiem jajek lub proszku do pieczenia, odpowiednie do przepisów wymagających większej stabilności strukturalnej
- Ciastka owsiane lub orkiszowe – wersja z bardziej wyrazistym smakiem ziarna; mogą wymagać dostosowania ilości tłuszczu lub czasu pieczenia
- Krakersy słodkie – alternatywa do spodów serników lub tart; mają delikatny smak zbliżony do ciastek maślanych
Co zrobić z ciastek maślanych?
Ciastka maślane są charakterystyczne dla kuchni europejskiej, szczególnie brytyjskiej, niemieckiej i francuskiej. Używa się ich jako samodzielnego deseru, bazy do tart, serników na zimno, a także jako element zestawów cukierniczych i przekąsek okazjonalnych. Można je podać z herbatą lub kawą, wykorzystać w warstwowych deserach z kremem lub musem, a także rozkruszyć i użyć jako spód do ciast.
Jak przechowywać ciastka maślane?
Ciastka maślane należy przechowywać w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej, w suchym i zacienionym miejscu, co pozwala zachować ich chrupkość przez około 1–2 tygodnie. Nie zaleca się przechowywania ich w lodówce ze względu na ryzyko wchłaniania wilgoci. Można je również zamrozić – w tym celu ciasteczka należy szczelnie zapakować w folię spożywczą i umieścić w pojemniku do mrożenia. W zamrażarce można je przechowywać do 3 miesięcy, a przed spożyciem – rozmrozić w temperaturze pokojowej bez podgrzewania.












