czarna fasola
czarna fasola
Czarna fasola, znana również jako fasola czarne oczko, fasola czarnooka lub czarna fasola żółta, to popularna roślina strączkowa należąca do gatunku Phaseolus vulgaris. Charakteryzuje się ciemną, niemal czarną skórką oraz kremowym wnętrzem. Ze względu na łagodnie słodkawy smak i miękką konsystencję po ugotowaniu stanowi jeden z podstawowych składników wielu kuchni Ameryki Południowej, Środkowej i Karaibów. Występuje zarówno w formie świeżej, jak i suszonej oraz konserwowej.
Czarna fasola – składniki odżywcze
Informacje dotyczą ugotowanej (bez dodatku soli), suszonej czarnej fasoli w porcji 86 g (około ½ szklanki):
- Energia: 69 kcal
- Białko: 4,62 g
- Tłuszcze całkowite: 0 g
- w tym tłuszcze nasycone: 0 g
- tłuszcze trans: 0 g
- Błonnik: 4,6 g
- Węglowodany przyswajalne (bez błonnika): 13,08 g
- Cukry: 0 g
- Sód: 108 mg
- Potas: 185 mg
- Wapń: 31 mg
- Żelazo: 1,11 mg
- Witamina C: 0 mg
- Witamina A: 0 IU
- Cholesterol: 0 mg
Czarna fasola – historia i pochodzenie
Czarna fasola pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie była uprawiana już przez prekolumbijskie cywilizacje, m.in. Majów i Azteków. Po odkryciu Ameryki trafiła do Europy, a następnie rozpowszechniła się na innych kontynentach. Do dziś zachowała fundamentalne znaczenie jako źródło pożywienia w krajach Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza w kuchni brazylijskiej i meksykańskiej.
Czarna fasola – odmiany
- Black Turtle – najpopularniejsza odmiana kulinarna, o małych, błyszczących ziarnach
- Black Magic – odmiana o wyższej odporności na choroby i lepszej strukturze ziaren
- Condor – selekcjonowana odmiana o większym kalibrze i krótszym czasie gotowania
Rodzaje czarnej fasoli
- Fasola suszona – wymaga namaczania i gotowania; najczęściej spotykana w sprzedaży detalicznej
- Fasola ugotowana i konserwowa – w zalewie solnej lub bez dodatku soli; gotowa do spożycia
- Fasola mrożona – rzadziej dostępna; wymaga uprzedniego ugotowania przed użyciem
- Fasola świeża (zielona czarna fasola) – bardzo rzadko spotykana poza rejonami uprawy
Czarna fasola – zamienniki
- Fasola czerwona – o zbliżonej konsystencji i zastosowaniu, jednak o nieco innym profilu smakowym; sprawdza się w większości dań jednogarnkowych
- Fasola pinto – lekko słodsza, jaśniejsza wizualnie; nadaje się do przepisów z kuchni meksykańskiej
- Soczewica brązowa – jako szybciej gotujące się źródło białka roślinnego; należy pamiętać o skróceniu czasu gotowania
- Ciecierzyca – w potrawach, w których kolor nie ma znaczenia; ma bardziej orzechowy smak i twardszą strukturę
Co zrobić z czarną fasolą?
Czarna fasola jest szeroko wykorzystywana w kuchni meksykańskiej (tacos, burritos, enchiladas), karaibskiej (np. arroz con frijoles negros – ryż z czarną fasolą) oraz brazylijskiej (feijoada – gulasz z różnymi rodzajami mięsa i czarnej fasoli). Stanowi także składnik zup, sałatek i past (jak meksykańskie frijoles refritos). Zmiksowana sprawdza się w farszach lub jako składnik burgerów roślinnych. Może być również wykorzystywana w daniach fusion oraz kuchni wegetariańskiej jako wszechstronny zamiennik mięsa.
Jak przechowywać czarną fasolę?
Suszoną czarną fasolę należy przechowywać w szczelnym pojemniku, w suchym i ciemnym miejscu, najlepiej w temperaturze pokojowej. Po ugotowaniu można ją przechowywać w lodówce przez 3–5 dni w szczelnym pojemniku. Nadaje się do mrożenia – najlepiej po uprzednim ugotowaniu i ostudzeniu. Mrożoną fasolę zaleca się zużyć w ciągu 3 miesięcy. Fasolę konserwową powinno się przechowywać zgodnie z datą ważności na opakowaniu, a po otwarciu przełożyć do pojemnika i spożyć w ciągu 2 dni.
