herbata
Herbata, znana również jako napar herbaciany, susz herbaciany lub liście Camellia sinensis, to popularny składnik napojów przygotowywanych z liści tego samego krzewu. W kuchni wykorzystywana jest głównie do przyrządzania aromatycznych naparów, ale coraz częściej znajduje zastosowanie także jako składnik ciast, lodów, marynat czy dań wytrawnych. W zależności od metody obróbki liści wyróżnia się różne rodzaje herbaty, zróżnicowane pod względem smaku, koloru i aromatu.
Herbata – historia i pochodzenie
Herbata wywodzi się z Chin, gdzie od ponad 5000 lat stanowiła napój rytualny oraz element codziennego życia. W Europie pojawiła się około XVII wieku dzięki handlowi prowadzonemu przez Holendrów i Brytyjczyków. Z biegiem czasu herbata stała się ważnym składnikiem kultury w krajach takich jak Japonia, Anglia, Indie czy Maroko. Obecnie uprawia się ją głównie na plantacjach w Azji, Afryce oraz Ameryce Południowej.
Herbata – odmiany
- Herbata zielona – uzyskiwana przez szybkie suszenie i minimalne utlenianie liści
- Herbata czarna – liście całkowicie utlenione przed suszeniem
- Herbata biała – powstaje z młodych pąków liściowych, minimalnie przetworzona
- Herbata oolong – częściowo fermentowana, o złożonym aromacie
- Herbata pu-erh – poddawana fermentacji mikrobiologicznej, dojrzewająca z wiekiem
- Herbata żółta – rzadka odmiana o delikatnym, lekko słodowym smaku
Rodzaje herbaty
- Suszona – najczęściej spotykana, wykorzystywana do zaparzania
- Sproszkowana – np. matcha, stosowana w kuchni do deserów i napojów
- Z granulatu – dostępna komercyjnie w herbatach ekspresowych
- W saszetkach – forma ułatwiająca zaparzanie, najczęściej herbata czarna lub ziołowa
- W koncentracie – esencje herbaciane wykorzystywane w napojach gotowych
Herbata – zamienniki
- Zioła suszone (np. mięta, rumianek) – mogą zastąpić napar herbaciany w zależności od zastosowania; warto dostosować proporcje do intensywności aromatu
- Kawa zbożowa lub kawa – w napojach, gdzie istotna jest ciemna barwa i aromat
- Kakao (dla herbaty czarnej w deserach) – nadaje podobnej głębi smaku, lecz zmienia profil aromatyczny
- Yerba mate – alternatywa o podobnej funkcji naparu, o odmiennym profilu smakowym i zapachu
Co zrobić z herbaty?
Herbata jest składnikiem wykorzystywanym w kuchniach całego świata: jako napój dominujący w Azji i Wielkiej Brytanii, jako esencja używana do lodów czy kremów w kuchni francuskiej i japońskiej (zwłaszcza matcha), a także jako składnik marynat oraz dań mięsnych w kuchni chińskiej. Nadaje wyrazisty smak wywarom i syropom, a także służy do aromatyzowania deserów, szczególnie w nowoczesnym cukiernictwie. Wersje sproszkowane można dodawać bezpośrednio do ciast, polew i koktajli.
Jak przechowywać herbatę?
Herbatę należy przechowywać w szczelnie zamkniętym, suchym pojemniku, z dala od światła i obcych zapachów – najlepiej w puszce lub szczelnym słoiku. Optymalna temperatura przechowywania to temperatura pokojowa, lecz bez dostępu do wilgoci. Matchę i inne sproszkowane odmiany najlepiej przechowywać w lodówce po otwarciu opakowania. Herbaty sypane nie powinny być przechowywane w plastikowych, przezroczystych opakowaniach. Herbatę można zamrozić, ale jedynie w oryginalnie zamkniętym i szczelnie zabezpieczonym opakowaniu – rozmrożonej herbaty nie należy ponownie zamrażać.
