kiełbaski
Opis ogólny
Kiełbaski to popularny wyrób mięsny, zaliczany do produktów garmażeryjnych, wytwarzany zazwyczaj z mielonego mięsa wieprzowego, wołowego lub drobiowego, z dodatkiem przypraw, soli peklującej oraz niekiedy tłuszczu. Powszechnie znane są również pod nazwami: parówki, kabanosy (dla cienkich, suszonych odmian), frankfurterki lub hot dogi (w kontekście konkretnego dania). W zależności od receptury mogą zawierać składniki pochodzenia roślinnego, m.in. wypełniacze skrobiowe lub białkowe. Charakteryzują się dużą różnorodnością form – od cienkich, suchych kabanosów po grubsze, wędzone wersje grillowe. Są szeroko wykorzystywane w kuchniach świata, zarówno jako przekąska, jak i składnik dań obiadowych oraz śniadań.
Kiełbaski – składniki odżywcze
gramatura: na 100 g gotowego produktu (kiełbaski parzone)składniki:
- Energia: 317 kcal
- Białko: 8,54 g
- Tłuszcz ogółem: 17,07 g
- – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 6,1 g
- – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Węglowodany ogółem: 31,71 g
- – w tym cukry całkowite: 4,88 g
- – cukry dodane: 4,9 g
- Błonnik pokarmowy: 1,2 g
- Sód: 622 mg
- Cholesterol: 30 mg
- Wapń (Ca): 49 mg
- Żelazo (Fe): 1,95 mg
- Potas (K): 0 mg
- Witamina D (D2 + D3): 0 IU
Kiełbaski – historia i pochodzenie
Kiełbaski znane były już w starożytnym Rzymie, gdzie przygotowywano podobne wyroby z mielonego mięsa owiniętego w osłonki z jelit. W Europie Środkowej rozwinęły się głównie na obszarach dzisiejszych Niemiec i Polski. W Polsce kiełbasa jako produkt szczególnie rozwinęła się w kuchni staropolskiej i była istotnym elementem tradycji domowego wyrobu wędlin. Odmiany kiełbasek, takie jak frankfurterki, wiedeńskie czy kabanosy, mają konkretne pochodzenie regionalne i różnią się sposobem dojrzewania, rodzajem przypraw oraz zawartością tłuszczu.
Kiełbaski – odmiany
- Kabanosy – bardzo cienkie, suszone kiełbaski, mocno przyprawione, o wyrazistym smaku
- Parówki – delikatne, parzone kiełbaski, często spożywane na ciepło, popularne jako składnik śniadań
- Frankfurterki – cienkie i dłuższe od klasycznych parówek, mają jędrniejszą strukturę i łagodniejszy smak
- Kiełbaski śląskie – krótkie, grube, wędzone wędliny z dominującą nutą czosnku i majeranku
- Kiełbaski wiedeńskie – delikatnie wędzone i podgotowane, o jasnej strukturze i gładkiej osłonce
- Chorizo – kiełbaski z kuchni hiszpańskiej i portugalskiej, doprawione ostrą papryką i czosnkiem, często dojrzewające
- Merguez – północnoafrykańska kiełbasa z baraniny, z dodatkiem harissy i kminku
Rodzaje kiełbasek
- Kiełbaski parzone
- Kiełbaski wędzone
- Kiełbaski suszone
- Kiełbaski surowe dojrzewające
- Kiełbaski gotowe do spożycia (pakowane, gotowe do podgrzania)
Kiełbaski – zamienniki
- [object Object]
- [object Object]
- [object Object]
Co zrobić z kiełbaski?
Kiełbaski wykorzystywane są szeroko w kuchni niemieckiej (np. currywurst), amerykańskiej (hot dogi), polskiej (bigos, barszcz biały), francuskiej (quiche, potrawki), hiszpańskiej (tapasy z chorizo) i włoskiej (np. z makaronem). Mogą być grillowane, smażone, pieczone lub gotowane. Pasują do dań jednogarnkowych, zapiekanek, potraw śniadaniowych oraz jako składnik lunchu. Ze względu na różnorodność odmian każdy rodzaj sprawdzi się w innych technikach kulinarnych – kabanosy do sałatek i przekąsek, parówki do dań szybkich, a kiełbasy wędzone do intensywniejszych dań obiadowych.
Jak przechowywać kiełbaski?
Kiełbaski należy przechowywać w lodówce w temperaturze od 0 °C do 5 °C, najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub szczelnie owinięte w papier pergaminowy. Po otwarciu należy je spożyć w ciągu 2–3 dni. Kiełbasy suszone (np. kabanosy) można przechowywać w temperaturze pokojowej w suchym, zacienionym miejscu. Kiełbaski nadają się do mrożenia – można je mrozić na okres do 2 miesięcy, najlepiej w szczelnym pojemniku lub woreczku próżniowym. Przed użyciem należy je rozmrozić w lodówce.
