krewetki
Opis ogólny
Krewetki (zwane także garnelami lub szrimpami) to niewielkie skorupiaki morskie i słodkowodne, powszechnie wykorzystywane w kuchniach całego świata. Charakteryzują się delikatnym mięsem, które łatwo przejmuje smak przypraw i dodatków. Występują w wielu odmianach, różniących się wielkością, kolorem, miejscem pochodzenia i smakiem. Zazwyczaj są dostępne w formie surowej, mrożonej lub ugotowanej – obrane lub w skorupkach. Stanowią popularny składnik dań kuchni azjatyckiej, śródziemnomorskiej oraz amerykańskiej.
Krewetki – składniki odżywcze
gramatura: 100 g surowych krewetekwartości odżywcze:
- Energia: 47 kcal
- Białko: 11,76 g
- Tłuszcz całkowity: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 112 mg
- Węglowodany: 0 g
- w tym cukry: 0 g
- Błonnik: 0 g
- Sód (Na): 494 mg
- Wapń (Ca): 71 mg
- Żelazo (Fe): 0,42 mg
- Witamina A: 0 IU
- Witamina C: 0 mg
Krewetki – historia i pochodzenie
Krewetki obecne były w diecie człowieka już w czasach prehistorycznych, szczególnie w regionach nadmorskich, gdzie ich połowy stanowiły naturalny element gospodarki żywnościowej. Wzmianki o ich spożyciu pojawiają się w źródłach starożytnych Greków i Rzymian. Tradycje kulinarne z wykorzystaniem krewetek szczególnie silnie rozwinęły się w Azji Południowo-Wschodniej oraz regionie Morza Śródziemnego, gdzie do dziś stanowią podstawę wielu regionalnych potraw. Współcześnie krewetki hodowane są na skalę przemysłową w Azji, Ameryce Łacińskiej oraz w części Afryki.
Krewetki – odmiany
- Krewetki białe (Litopenaeus vannamei) – najczęściej hodowana odmiana krewetek, pochodząca z Oceanu Spokojnego; charakteryzują się delikatnym smakiem i jasnoróżowym mięsem po ugotowaniu.
- Krewetki tygrysie czarne (Penaeus monodon) – duże, ciemniejsze krewetki o intensywniejszym smaku; często grillowane lub smażone.
- Krewetki północne (Pandalus borealis) – zimnowodne, mniejsze krewetki poławiane głównie w północnym Atlantyku; mają słodkawy smak i są często wykorzystywane w kuchni skandynawskiej.
- Krewetki czerwone (Aristeus antennatus) – głębokowodne czerwone krewetki z Morza Śródziemnego, cenione w kuchni hiszpańskiej i francuskiej.
Krewetki – rodzaje
- Krewetki surowe – dostępne w postaci świeżej (rzadziej) lub mrożonej; wymagają obróbki termicznej.
- Krewetki ugotowane – sprzedawane obgotowane i często obrane; gotowe do spożycia po podgrzaniu lub na zimno.
- Krewetki mrożone – dostępne w szerokim asortymencie: surowe, ugotowane, z głowami lub obrane, z ogonami lub bez.
- Krewetki suszone – stosowane głównie w kuchni azjatyckiej jako dodatek do bulionów, sosów i sałatek; charakteryzują się intensywnym smakiem i wymagają namoczenia.
- Krewetki w zalewie – konserwowe, gotowe do bezpośredniego użycia; często stanowią dodatek do sałatek i przystawek.
Krewetki – zamienniki
- Małże – podobna konsystencja, wykorzystywane głównie w daniach kuchni śródziemnomorskiej; mogą wymagać dłuższej obróbki cieplnej.
- Kraby – mięso kraba ma nieco słodszy smak, może zastąpić krewetki w sałatkach lub sushi bez większego wpływu na proporcje składników.
- Kałamarnice – mięso o podobnej strukturze, odpowiednie do duszenia i smażenia; w przypadku smażenia zalecana jest krótka obróbka termiczna dla uzyskania odpowiedniej tekstury.
- Tofu – roślinna alternatywa dla krewetek w kuchni wegetariańskiej; najlepiej sprawdza się twarde tofu, marynowane i smażone.
- Bakłażan – w wersji warzywnej może być krojony w paski i podsmażany; strukturą przypomina mięso krewetek w potrawach typu stir-fry lub curry.
Co zrobić z krewetki?
Krewetki są uniwersalnym składnikiem kuchni azjatyckiej, zwłaszcza chińskiej, tajskiej i wietnamskiej – trafiają do dań typu stir-fry, curry czy zupy pho. W kuchni śródziemnomorskiej wykorzystuje się je do makaronów, risotta, tapas i potraw z grilla. W kuchni amerykańskiej występują w daniach takich jak shrimp & grits, gumbo czy koktajl z krewetek. Sprawdzają się jako składnik sałatek, dań jednogarnkowych, przystawek oraz nadzień do pierożków i bułeczek bao. W kuchni japońskiej wykorzystywane są do sushi oraz tempury.
Jak przechowywać krewetki?
Świeże krewetki należy przechowywać w lodówce w temperaturze 0–4°C i spożyć w ciągu 1–2 dni. Najlepiej trzymać je w szczelnie zamkniętym pojemniku lub zanurzone w lodzie, regularnie wymieniając lód. Krewetki mrożone można przechowywać w zamrażarce do 6 miesięcy; przed przygotowaniem należy je rozmrażać powoli w lodówce. Krewetki suszone należy trzymać w suchym, chłodnym i zaciemnionym miejscu, w szczelnym opakowaniu. Produkty w zalewie powinno się przechowywać zgodnie z terminem ważności; po otwarciu należy trzymać je w lodówce i spożyć w ciągu kilku dni.
