nasiona kolendry
Nasiona kolendry, znane również jako ziarna kolendry, to suszone owoce rośliny Coriandrum sativum z rodziny selerowatych. W gastronomii cenione są za swój wyrazisty, cytrusowo-pieprzny aromat i delikatnie orzechowy smak, który znacząco różni się od intensywnego smaku świeżej kolendry (liści). Najczęściej wykorzystywane są w kuchni Bliskiego Wschodu, Indii, Azji Południowo-Wschodniej oraz Ameryki Południowej. Nasiona kolendry można stosować w całości, lekko prażone lub świeżo mielone, w zależności od przeznaczenia kulinarnego.
Nasiona kolendry – składniki odżywcze
porcja: 100 g suszonych nasion kolendrywartości odżywcze:
- Energia: 340 kcal
- Białko: 20 g
- Tłuszcz całkowity: 20 g
- – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- – w tym kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Błonnik pokarmowy: 40 g
- Węglowodany (przyswajalne): 20 g
- Cukry całkowite: 0 g
- Wapń (Ca): 600 mg
- Żelazo (Fe): 7,2 mg
- Sód (Na): 40 mg
- Witamina A: 1000 IU
- Witamina C: 0 mg
- Cholesterol: 0 mg
Nasiona kolendry – historia i pochodzenie
Kolendra pochodzi z regionów wschodniego Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej, gdzie jej uprawa sięga czasów starożytnych. Dowody na wykorzystywanie nasion kolendry znaleziono w grobowcach egipskich oraz w starożytnych tekstach sanskryckich i biblijnych. Historia ich wykorzystania w kuchni potwierdza obecność zarówno w Mezopotamii, jak i w kuchniach greckiej oraz rzymskiej. Obecnie jest szeroko uprawiana i spożywana na niemal wszystkich kontynentach.
Nasiona kolendry – odmiany
- Coriandrum sativum var. microcarpum – odmiana o mniejszych, bardziej aromatycznych nasionach, wykorzystywana głównie jako przyprawa.
- Coriandrum sativum var. vulgare – odmiana typowa o większych nasionach, popularna w uprawach przemysłowych.
- Kolendra indyjska – odmiana z Azji Południowej, o intensywniejszym zapachu i bardziej wyrazistym smaku.
Rodzaje nasion kolendry
- Surowe (niemielone, suszone całe nasiona).
- Mielone (sproszkowane, o krótszym terminie przydatności do spożycia).
- Prażone (lekko podgrzane, w celu wydobycia aromatu).
- Rozdrobnione (zgniecione w moździerzu, stosowane bezpośrednio do mieszanek przyprawowych).
Nasiona kolendry – zamienniki
- Kminek – ma inny profil aromatyczny, ale zbliżoną intensywność przyprawową; zaleca się użycie około 75% ilości kolendry.
- Kolendra świeża – sprawdza się jedynie w ograniczonych zastosowaniach, głównie w daniach kuchni meksykańskiej i azjatyckiej; nie nadaje się jako bezpośredni zamiennik w mieszankach przypraw.
- Koper włoski (nasiona) – o bardziej anyżowym smaku; pasuje do pieczywa i dań kuchni indyjskiej; zaleca się użycie połowy ilości kolendry.
- Kolendra etiopska (korerima) – stosowana w kuchni afrykańskiej; po zmieleniu ma aromat zbliżony do kolendry.
Co zrobić z nasion kolendry?
Nasiona kolendry są nieodłącznym składnikiem wielu klasycznych mieszanek przyprawowych, takich jak curry, garam masala czy pickling spice. W kuchni indyjskiej dodaje się je do dań z soczewicy, curry i marynat. W kuchni meksykańskiej znajdują zastosowanie w salsach oraz przy przyprawianiu fasoli. W Europie Środkowo-Wschodniej stosowane są do peklowania oraz przy produkcji kiełbas, a także do aromatyzowania pieczywa. Często wykorzystywane są również w kuchniach marokańskiej i bliskowschodniej, szczególnie do przyprawiania mięsa i warzyw.
Jak przechowywać nasiona kolendry?
Nasiona kolendry należy przechowywać w szczelnym, nieprzezroczystym pojemniku, z dala od światła, wilgoci i ciepła. Surowe, całe nasiona zachowują świeżość nawet do roku, natomiast mielone szybko tracą aromat i powinny być zużyte w ciągu kilku miesięcy. Przechowywanie w lodówce nie jest konieczne, lecz możliwe – pod warunkiem hermetycznego zamknięcia. Nasion kolendry zasadniczo się nie mrozi, ponieważ ich suszona forma zapewnia długą trwałość bez potrzeby przechowywania w niskiej temperaturze.
