natka marchewki
Natka marchewki, znana również jako liście marchwi, zielenina marchwiowa lub zielone liście marchwi, to jadalna część rośliny Daucus carota. Choć często odrzucana, posiada intensywny, nieco ziemisty smak z nutą goryczy i może stanowić ziołowy dodatek do różnych potraw. Używana jest świeża, suszona lub blanszowana – zarówno jako składnik, jak i dekoracja dań. W kuchni wykorzystywana głównie w pesto, zupach, bulionach, sosach oraz jako przyprawa do kasz i dań warzywnych.
Natka marchewki – składniki odżywcze
- Wartość energetyczna: 434 kcal
- Białko: 4,04 g
- Tłuszcz: 21,21 g
- kwasy tłuszczowe nasycone: 5,05 g
- kwasy tłuszczowe jednonienasycone: 6,06 g
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone: 9,09 g
- kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 35 mg
- Błonnik pokarmowy: 2 g
- Węglowodany ogółem: 58,59 g
- cukry ogółem: 31,31 g
- Sód: 374 mg
- Potas: 182 mg
- Wapń: 35 mg
- Żelazo: 1,52 mg
- Witamina D (D2 + D3): 0 IU
- Zawartość dotyczy suszonej natki marchewki w porcji 100 g
Natka marchewki – historia i pochodzenie
Natka marchewki była znana już w czasach starożytnych, kiedy marchew uprawiano głównie ze względu na liście i nasiona, a nie na korzeń. W Europie roślina ta zyskała popularność w średniowieczu, przede wszystkim na terenach śródziemnomorskich. Jadalność łodyg i liści była znana od dawna, jednak wykorzystywano je rzadko. W ostatnich dekadach, wraz z rozwojem kuchni bezodpadowej (zero waste), natka zaczęła zyskiwać na znaczeniu jako surowiec kulinarny o intensywnym aromacie i wyraźnym profilu smakowym.
Natka marchewki – odmiany
- Nie wyróżnia się konkretnych odmian kulinarnych natki marchewki – jej cechy związane są bezpośrednio z odmianą samej marchwi. Do celów kulinarnych stosuje się liście większości jadalnych odmian marchwi, takich jak 'Nantes', 'Chantenay' czy 'Berlicum'.
Rodzaje natki marchewki
- świeża – używana od razu po zbiorze, jako dodatek do sałatek, zup, sosów i zielonego pesto
- suszona – stosowana jako przyprawa do dań gotowanych lub pieczonych; charakteryzuje się intensywniejszym aromatem
- blanszowana i mrożona – może być stosowana do zup, farszów i dań jednogarnkowych po uprzednim rozmrożeniu
Natka marchewki – zamienniki
- Pietruszka naciowa – najbardziej zbliżona pod względem tekstury i sposobu użycia; może być stosowana w równych proporcjach w przepisach
- Kolendra (świeża) – posiada silniejszy aromat i bardziej cytrusowy profil zapachowy; należy zmniejszyć ilość o 20–30% względem natki marchewki
- Liście selera – bardziej pikantne i intensywne w smaku; zaleca się ich użycie w nieco mniejszej ilości niż natki marchewki, aby nie zdominować potrawy
- Koperek – zapewnia lekkość i wyrazistość, choć o odmiennym charakterze smakowym; rekomendowany w daniach z ziemniakami lub rybami w proporcjach 1:1
Co zrobić z natki marchewki?
Natka marchewki znajduje zastosowanie w kuchni europejskiej, szczególnie francuskiej i środkowoeuropejskiej, a także we współczesnej kuchni roślinnej. Można ją wykorzystać do przygotowania pesto, kotletów warzywnych, bulionów, zup kremów, a także jako składnik omletów, sałatek i domowych pasztetów warzywnych. Nadaje zielony kolor oraz ziołowy aromat. W kuchni typu zero waste stanowi świadomy dodatek, wykorzystywany razem z innymi jadalnymi częściami roślin.
Jak przechowywać natkę marchewki?
Świeżą natkę marchewki należy przechowywać w lodówce, najlepiej owiniętą lekko wilgotnym ręcznikiem papierowym i umieszczoną w perforowanym woreczku lub pojemniku – dzięki temu zachowa świeżość do 3 dni. Można ją również wstawić łodyżkami do szklanki z wodą i przykryć liście folią – taki sposób umożliwia przechowywanie do 4–5 dni. W celu dłuższego przechowywania natkę można ususzyć (rozkładając cienką warstwę liści w cieniu, w dobrze wentylowanym miejscu) lub zblanszować i zamrozić w porcjach. Suszoną natkę należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, z dala od światła i wilgoci – do 6 miesięcy.
