otręby owsiane
Opis ogólny
Otręby owsiane, znane także jako plewka owsiana lub łuski owsiane, to produkt uboczny powstający podczas przemiału owsa, szczególnie przy jego przetwarzaniu na mąkę lub płatki. Zawierają zewnętrzne warstwy ziarna, składające się głównie z okrywy owocowo-nasiennej. Charakteryzują się sypką, dość lekką strukturą oraz neutralnym smakiem z wyczuwalną orzechową nutą. W kuchni stosowane są jako naturalny dodatek do dań zbożowych, panierki, wypieków, a także jako zagęstnik do zup i sosów.
Otręby owsiane – składniki odżywcze
porcja: 100 g surowych otrębów owsianychWartości odżywcze:
- Energia: 220 kcal
- Białko: 7,32 g
- Tłuszcz ogółem: 0 g
- Kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- Kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Błonnik pokarmowy: 4,9 g
- Węglowodany przyswajalne: 41,46 g
- Cukry ogółem: 0 g
- Sód (Na): 415 mg
- Wapń (Ca): 0 mg
- Żelazo (Fe): 1,76 mg
- Witamina A (IU): 0 IU
- Witamina C (kwas askorbinowy): 0 mg
Otręby owsiane – historia i pochodzenie
Otręby owsiane są znane i wykorzystywane od wieków, choć przez długi czas uchodziły głównie za paszę dla zwierząt lub produkt uboczny przemiału. Owies, z którego pochodzą, był uprawiany już w czasach neolitu na terenach dzisiejszej Europy i Azji Zachodniej. Z czasem otręby zyskały uznanie również w kuchni, szczególnie w tradycjach kulinarnych krajów skandynawskich, Niemiec oraz Polski, gdzie owies stanowił podstawowy składnik diety. Obecnie otręby owsiane są powszechnie dostępne dzięki przemysłowemu przetwarzaniu zbóż na mąkę i płatki.
Otręby owsiane – odmiany
- Otręby owsiane drobno mielone – stosowane do wypieków i zagęszczania potraw
- Otręby owsiane gruboziarniste – wykorzystywane jako dodatek do musli i kasz
- Płatki z dodatkiem otrębów owsianych – mieszanki zbożowe zawierające fragmenty otrębów
Rodzaje otrębów owsianych
- Surowe
- Mielone
- W formie dodatków do musli
- Pakowane próżniowo
- Ekstruzowane – poddane procesowi obróbki cieplnej i formowania
- Poddane lekkiej obróbce termicznej (np. pieczone, prażone)
Otręby owsiane – zamienniki
- Otręby pszenne – o nieco większej zawartości błonnika i wyrazistszym smaku; mogą zmieniać smak i teksturę potraw
- Otręby żytnie – bardziej wyraziste, gęstsze w strukturze, często wymagają dłuższego namaczania
- Mąka pełnoziarnista – alternatywa dla uzyskania produktów z całymi ziarnami, sprawdza się głównie w wypiekach
- Ziarno siemienia lnianego mielone – możliwe do zastosowania jako zagęstnik lub dodatek do ciast; wymaga zmiany proporcji płynów
- Płatki owsiane błyskawiczne – zawierają mniej błonnika niż otręby, ale mają porównywalne zastosowanie technologiczne i smakowe
Co zrobić z otrębami owsianymi?
Otręby owsiane są składnikiem szeroko stosowanym w kuchni domowej i przemysłowej, zwłaszcza w krajach o rozwiniętej kulturze żywieniowej opartej na produktach zbożowych, takich jak kuchnia polska, niemiecka, skandynawska i austriacka. Wykorzystywane są jako dodatek do pieczywa (zarówno pszennego, jak i żytniego), ciast i ciasteczek o podwyższonej zawartości zbóż lub o strukturze chrupkiej. Często służą do zagęszczania zup warzywnych, gulaszów oraz sosów. Chętnie dodaje się je także do musli, granoli, koktajli, jogurtów lub omletów. Dzięki neutralnemu smakowi sprawdzają się zarówno w przepisach słodkich, jak i wytrawnych.
Jak przechowywać otręby owsiane?
Otręby owsiane należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, najlepiej szklanym lub metalowym, z dala od światła słonecznego, źródeł ciepła i wilgoci. Idealnym miejscem do przechowywania jest chłodna, sucha spiżarnia lub szafka kuchenna. W przypadku dużych ilości produktu lub dłuższego okresu przechowywania otręby owsiane można zamrozić – najlepiej w woreczkach próżniowych lub szczelnych pojemnikach. Po otwarciu opakowania zaleca się ich wykorzystanie w ciągu kilku tygodni, aby zapobiec utracie aromatu i ewentualnemu jełczeniu mikrocząsteczek lipidowych.
