papryka
Opis ogólny
Papryka, znana także jako pieprz roczny, pieprz warzywny lub chili (w przypadku ostrzejszych odmian), to warzywo należące do rodziny psiankowatych. Charakteryzuje się dużą różnorodnością kształtów, kolorów oraz poziomu ostrości, co czyni ją uniwersalnym składnikiem w wielu kuchniach świata. Występuje w wersjach słodkich i ostrych, a jej miąższ może być soczysty lub cienki – w zależności od odmiany. W kuchni wykorzystuje się ją na surowo, smażoną, pieczoną, suszoną oraz marynowaną.
Papryka – składniki odżywcze
źródło_danych: USDA FoodData Centralporcja: 100 g (papryka surowa, czerwona)składniki:
- Energia: 18 kcal
- Białko: 1,18 g
- Tłuszcz całkowity: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Błonnik pokarmowy: 1,2 g
- Węglowodany: 4,71 g
- w tym cukry całkowite: 2,35 g
- Witamina C (kwas askorbinowy): 77,6 mg
- Witamina A (IU): 353 IU
- Żelazo (Fe): 0,42 mg
- Sód (Na): 0 mg
- Wapń (Ca): 0 mg
- Cholesterol: 0 mg
Papryka – historia i pochodzenie
Papryka pochodzi z obszaru Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie była uprawiana przez rdzenną ludność przez kilka tysięcy lat, zanim została odkryta przez Europejczyków. Do Europy trafiła w XV wieku po wyprawach Krzysztofa Kolumba i od tego czasu rozpowszechniła się w kuchniach świata, szczególnie w Hiszpanii, na Węgrzech i w krajach bałkańskich. W Polsce zaczęto ją powszechnie wykorzystywać dopiero w XX wieku.
Papryka – odmiany
- Papryka czerwona – słodka, soczysta odmiana, najczęściej wykorzystywana na surowo lub do pieczenia
- Papryka zielona – niedojrzała forma papryki czerwonej, bardziej gorzka i wyrazista w smaku
- Papryka żółta – łagodna, o delikatnie owocowym aromacie
- Papryka pomarańczowa – łączy słodycz czerwonej papryki z łagodnością żółtej
- Pepperoncini – łagodna papryka o cienkim miąższu, używana głównie do marynowania
- Pimiento – mięsista i słodka odmiana, często wykorzystywana do nadzień i produkcji past
- Papryka chili – szeroka grupa ostrych odmian o wysokiej zawartości kapsaicyny
- Papryka Ramiro – słodka, wąska i podłużna, świetna do grillowania
Papryka – rodzaje
- Świeża – najczęściej spotykana, dostępna w szerokiej gamie kolorystycznej
- Marynowana – najczęściej papryka konserwowa w zalewie octowej lub solankowej
- Suszona – spotykana w wersji całej, w płatkach lub mielonej (np. papryka w proszku)
- Wędzona – szczególnie popularna w kuchni hiszpańskiej (np. papryka typu pimentón)
- Mrożona – dostępna w mieszankach warzywnych, zachowuje smak i większość struktury
- Pasta z papryki – przetworzona forma, np. ajwar, lutenica
- Grillowana – przetwarzana termicznie, często jako składnik sałatek i kanapek
Papryka – zamienniki
- Cukinia – w daniach, w których liczy się delikatna struktura warzywa; warto dodać przyprawy, aby uzyskać wyrazistszy smak
- Bakłażan – do pieczenia i faszerowania, szczególnie w kuchniach bałkańskich; należy kontrolować ilość tłuszczu, ponieważ łatwo go chłonie
- Pomidory – jako zamiennik w sosach i pastach, nadają więcej kwasowości i płynności
- Papryka w proszku – w przypadku dań, w których istotny jest smak papryki, a nie jej struktura; należy zmniejszyć ogólną objętość warzyw w przepisie
- Chili – jeśli celem jest dodanie ostrości; należy stosować z umiarem jako zamiennik ostrych odmian papryki
- Papryka pieczona lub grillowana w słoiku – sprawdza się jako alternatywa poza sezonem
Co zrobić z papryki?
Papryka to uniwersalny składnik wykorzystywany w kuchni węgierskiej (gulasz, leczo), hiszpańskiej (pisto, tapas), bałkańskiej (ajwar, faszerowana papryka), meksykańskiej (salsy, quesadille), tajskiej (curry) oraz włoskiej (capponata, peperonata). Na surowo pojawia się w sałatkach i wrapach, pieczona sprawdza się jako przystawka lub składnik farszów, a suszona i mielona stanowi bazę wielu mieszanek przypraw. Paprykę można także marynować, faszerować mięsem, ryżem lub warzywami, a także miksować do past lub zup kremów.
Jak przechowywać paprykę?
Świeżą paprykę najlepiej przechowywać w lodówce, w dolnej szufladzie przeznaczonej na warzywa, w nieprzepuszczającym powietrza worku lub pojemniku – zachowa świeżość przez około 5–7 dni. Można ją również zamrozić – należy ją umyć, osuszyć, usunąć nasiona i pokroić na kawałki, a następnie zamrozić luzem lub w woreczkach. Wędzoną i suszoną paprykę należy przechowywać w szczelnych pojemnikach w suchym, chłodnym miejscu, z dala od światła – zachowa aromat przez kilka miesięcy. Paprykę marynowaną lub w oleju należy po otwarciu przechowywać w lodówce i spożyć w ciągu kilku dni lub tygodni – w zależności od zaleceń producenta.
