pasta pistacjowa
Pasta pistacjowa, znana również jako purée z pistacji lub masło pistacjowe, to gładko zmielona masa otrzymywana z prażonych pistacji. Stanowi intensywny w smaku składnik wykorzystywany w cukiernictwie oraz kuchniach śródziemnomorskiej i bliskowschodniej. W zależności od sposobu przygotowania może zawierać dodatki takie jak cukier, sól czy olej, lub być w 100% wytwarzana z orzechów. Wyróżnia się intensywnie zielonym kolorem i wyrazistym, orzechowym aromatem. Pasta pistacjowa jest dostępna zarówno w wariantach przeznaczonych do zastosowań cukierniczych, jak i w wersjach neutralnych kulinarnie.
Pasta pistacjowa – składniki odżywcze
Wartości odżywcze podano dla pasty pistacjowej (gotowej do spożycia, produkt komercyjny z dodatkiem cukru i tłuszczu), przeliczone na 100 gramów produktu:
składniki_odżywcze
- Wartość energetyczna: 264 kcal
- Białko: 5,56 g
- Tłuszcz ogółem: 18,06 g
- – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 9,72 g
- – kwasy tłuszczowe trans: 0,35 g
- Błonnik pokarmowy: 0,7 g
- Węglowodany (przyswajalne): 20,83 g
- – w tym cukry ogółem: 18,75 g
- – w tym cukry dodane: 13,2 g
- Sód: 73 mg
- Potas: 243 mg
- Wapń: 132 mg
- Żelazo: 0,56 mg
- Witamina D: 0 µg
- Cholesterol: 62 mg
Pasta pistacjowa – historia i pochodzenie
Pasta pistacjowa wywodzi się z regionów uprawy drzew pistacjowych – szczególnie z Iranu, Turcji oraz obszarów nad Morzem Śródziemnym. Pistacje były znane i spożywane już w czasach starożytnych, a ich przetwarzanie na pasty rozpowszechniło się w XIX i XX wieku wraz z rozwojem cukiernictwa. Pasta pistacjowa została szczególnie spopularyzowana we Włoszech, głównie na Sycylii, gdzie wykorzystuje się ją między innymi do produkcji lodów i kremów cukierniczych.
Pasta pistacjowa – odmiany
- Pasta pistacjowa czysta (100% pistacji, bez dodatku cukru, soli ani tłuszczu)
- Pasta pistacjowa z dodatkiem oleju (np. słonecznikowego lub z pestek winogron) – stosowana w przetwórstwie cukierniczym
- Pasta pistacjowa słodzona – zawiera cukier, przeznaczona do lodów, kremów i deserów
- Pasta pistacjowa z solą – wykorzystywana do potraw wytrawnych i past do smarowania
Rodzaje pasty pistacjowej
- Pasta pistacjowa surowa (100% pistacji, niepodgrzewana)
- Pasta pistacjowa prażona (z pistacji uprzednio podprażonych w celu wydobycia aromatu)
- Pasta pistacjowa słodzona (komercyjna, przeznaczona do deserów)
- Pasta pistacjowa niesłodzona (do zastosowań wytrawnych)
- Pasta homogenizowana (jednolita, gładka pasta, często stosowana w profesjonalnym cukiernictwie)
- Pasta z dodatkiem emulgatorów (zapobiega rozwarstwianiu się oleju i masy orzechowej)
Pasta pistacjowa – zamienniki
- Pasta migdałowa – zamiennik przy produkcji kremów i nadzień. Ma łagodniejszy smak i jaśniejszy kolor, dlatego może wymagać dodania aromatu pistacjowego.
- Masło orzechowe – zamiennik do zastosowań wytrawnych i wypieków; wymaga dostosowania proporcji cukru i tłuszczu ze względu na inny profil smakowy.
- Tahini (pasta sezamowa) – odpowiednia do potraw bliskowschodnich, lecz znacznie różni się smakiem i nie powinna być stosowana w deserach pistacjowych.
- Pasta z orzechów laskowych – podobna pod względem konsystencji, ale o odmiennym profilu smakowym; często używana w kremach czekoladowych.
Co zrobić z pastą pistacjową?
Pasta pistacjowa to składnik szeroko wykorzystywany w kuchni włoskiej, zwłaszcza na Sycylii, gdzie stanowi bazę do produkcji lodów, semifreddo i cannoli. Znajduje zastosowanie w kremach cukierniczych, polewach, ciastach, musach oraz makaronikach. W wersji niesłodzonej może być używana w daniach wytrawnych, takich jak pasty do smarowania, sosy do makaronu czy nadzienia do mięs i warzyw. Wykorzystuje się ją także przy produkcji rzemieślniczej czekolady i pralinek.
Jak przechowywać pastę pistacjową?
Pastę pistacjową należy przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w chłodnym i ciemnym miejscu, najlepiej w temperaturze od 4°C do 10°C (np. w lodówce). Narażenie na światło i ciepło może pogorszyć jakość tłuszczu i zmienić smak. Pastę można również zamrozić w hermetycznym pojemniku na okres do 3 miesięcy, jednak zamrażanie może wpłynąć na jej konsystencję i wymagać dokładnego wymieszania po rozmrożeniu. Przed użyciem warto sprawdzić, czy nie doszło do rozwarstwienia oleju i masy – w takim przypadku należy dokładnie wymieszać do uzyskania jednorodnej konsystencji.









