przyprawa gyros

Przyprawa gyros to mieszanka przypraw stosowana głównie w kuchni śródziemnomorskiej, szczególnie greckiej, do przyprawiania mięsa typu gyros, souvlaki czy kebabu. Najczęściej zawiera paprykę słodką i ostrą, czosnek granulowany, cebulę, oregano, tymianek, kolendrę, pieprz czarny, kminek, majeranek oraz sól. W zależności od producenta może różnić się proporcjami i zawierać dodatki, takie jak cukier, suszone warzywa czy substancje przeciwzbrylające. Spotykana jest także pod nazwami: mieszanka gyros, przyprawa do gyrosa, przyprawa typu gyros.

Przyprawa gyros – składniki odżywcze

Energia: 15 kcal
Białko: 11,11 g
Tłuszcze ogółem: 11,85 g
– kwasy tłuszczowe nasycone: 5,93 g
– kwasy tłuszczowe trans: 0 g
Błonnik: 1,5 g
Węglowodany ogółem: 21,48 g
– cukry: 0,74 g
Sód: 467 mg
Potas: 96 mg
Wapń: 286 mg
Żelazo: 0,74 mg
Cholesterol: 30 mg
Witamina D (D₂ + D₃): 0 µg
Dane dotyczą mieszanki przypraw typu gyros (forma gotowej, suchej mieszanki), porcja: 100 g.

Przyprawa gyros – historia i pochodzenie

Termin „gyros” pochodzi z języka greckiego i oznacza „obrót”, co odnosi się do techniki przygotowywania mięsa do gyrosa – pieczone jest ono na pionowym rożnie obracanym wokół własnej osi. Sama mieszanka przypraw gyros powstała jako odwzorowanie smaków tradycyjnej kuchni greckiej, w wersji zbliżonej do przypraw libańskich i tureckich, stosowanych również w kebabach. W latach 80. i 90. XX wieku zdobyła dużą popularność w Europie Środkowej, zwłaszcza w Niemczech i w Polsce, dzięki rosnącemu zainteresowaniu kuchniami bałkańską i bliskowschodnią. Obecnie jest powszechnie dostępna w formie gotowych mieszanek.

Przyprawa gyros – odmiany

Przyprawa gyros klasyczna – zawiera standardowy zestaw ziół: paprykę, oregano, pieprz, czosnek i tymianek.
Przyprawa gyros łagodna – zmniejszona zawartość ostrych przypraw, odpowiednia do delikatnych potraw lub dla dzieci.
Przyprawa gyros pikantna – zawiera większą ilość chili, pieprzu cayenne bądź dodatkowo ostrej papryki.
Przyprawa gyros grecka – wzbogacona o większą ilość oregano i nutę cytrynową, inspirowana autentyczną kuchnią grecką.
Przyprawa gyros do drobiu – kompozycja przypraw dostosowana do mięsa drobiowego; zazwyczaj łagodniejsza.

Rodzaje przyprawy gyros

Suszona mieszanka – najczęściej spotykana forma, gotowa do użycia jako przyprawa do mięs i warzyw.
Mieszanka z olejem – przyprawa gyros w postaci pasty lub marynaty z dodatkiem oleju.
Mieszanka w płynie – płynna forma marynaty, często z dodatkiem octu, oleju, czosnku i ziół.
Gotowe sosy typu gyros – połączenie przypraw z jogurtem lub majonezem, przeznaczone do burgerów i kanapek.

Przyprawa gyros – zamienniki

Przyprawa kebab – zawiera podobne składniki, lecz często o silniejszych nutach kolendry i mięty. Może być stosowana zamiennie (proporcja 1:1), jednak profil smakowy będzie nieco inny.
Przyprawa shoarma – przyprawa bliskowschodnia, często z dodatkiem cynamonu i kardamonu. Może zastąpić przyprawę gyros w mięsach mielonych i marynatach, jednak należy ją dawkować ostrożnie ze względu na dominujące przyprawy korzenne.
Zioła prowansalskie z papryką i czosnkiem – alternatywa dla lżejszego i bardziej ziołowego smaku. Wymaga dodatkowego doprawienia solą i pieprzem.
Domowa mieszanka – własnoręczne połączenie suszonej papryki, oregano, tymianku, czosnku granulowanego, soli i pieprzu. Łatwa do przygotowania i pozbawiona dodatków technologicznych.

Co zrobić z przyprawy gyros?

Przyprawy gyros używa się głównie jako składnika marynat do dań mięsnych – zwłaszcza z wieprzowiny, drobiu i baraniny – które są następnie grillowane lub smażone. Jest to podstawowy składnik kuchni greckiej, w której przyprawia się nim mięso do klasycznego gyrosa podawanego w picie. W polskich kulinariach znajduje także zastosowanie w potrawach jednogarnkowych, pieczonych ziemniakach, frytkach, zapiekankach czy jako szybka marynata do kurczaka (w połączeniu z olejem). Sprawdza się również w kuchni bliskowschodniej oraz w daniach typu fast food i street food. Nadaje potrawom charakterystyczny, aromatyczny i lekko ostry profil smakowy.

203 oceny

0 komentarzy