ricotta
Ricotta to miękki, kremowy ser wytwarzany z serwatki pozostałej po produkcji innych serów, najczęściej mozzarelli lub pecorino. Jej nazwa pochodzi z języka włoskiego i dosłownie oznacza „ponownie gotowana”, co odnosi się do metody jej przygotowania. Ricotta występuje również pod nazwami takimi jak ser serwatkowy czy włoski ser twarogowy. Charakteryzuje się delikatną konsystencją i lekko słodkawym smakiem, co czyni ją popularnym składnikiem dań zarówno słodkich, jak i wytrawnych.
Ricotta – składniki odżywcze
Ricotta świeża (surowa), porcja 100 g
- Energia: 145 kcal
- Białko: 11,29 g
- Tłuszcze ogółem: 9,68 g
- w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 6,45 g
- kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 40 mg
- Węglowodany: 4,84 g
- w tym cukry: 4,84 g
- Błonnik: 0 g
- Sód: 121 mg
- Wapń: 242 mg
- Witamina A: 645 IU
- Witamina C: 0 mg
- Żelazo: 0,58 mg
Ricotta – historia i pochodzenie
Ricotta pochodzi z Włoch i ma wielowiekową tradycję sięgającą czasów starożytnych Rzymian. Początkowo była produkowana jako produkt uboczny przy wytwarzaniu serów z mleka owczego. Ze względu na wykorzystanie serwatki uchodziła za składnik prosty, lecz wartościowy – szczególnie w kuchni pasterskiej. Obecnie jest szeroko rozpoznawalna i wykorzystywana na całym świecie, choć nadal pozostaje silnie związana z kuchnią włoską i jej regionalnymi specjalnościami.
Ricotta – odmiany
- Ricotta fresca – klasyczna, świeża ricotta o miękkiej i lekko ziarnistej konsystencji
- Ricotta salata – solona i dojrzewająca ricotta, twardsza, używana do ścierania na potrawy
- Ricotta affumicata – wędzona ricotta o charakterystycznym aromacie dymu
- Ricotta infornata – pieczona ricotta o zwartej konsystencji i ciemniejszej skórce
- Ricotta al forno – wersja pieczona typowa dla sycylijskich deserów
Rodzaje ricotty
- świeża (najczęściej pakowana w kubeczkach, przeznaczona do szybkiego spożycia)
- solona (ricotta salata, do starcia na ciepłe potrawy, o dłuższym terminie przydatności)
- dojrzewająca (np. ricotta affumicata, twardsza, przechowywana w chłodnych warunkach)
- wędzona (z wyraźnym aromatem dymu, odpowiednia do kanapek i sałatek)
- pieczona (ricotta al forno, wykorzystywana głównie w deserach)
Ricotta – zamienniki
- Twaróg – najlepiej mielony; sprawdza się jako zamiennik w farszach do pierogów, naleśników czy lasagne. Dla uzyskania podobnej kremowości warto dodać odrobinę śmietany.
- Serek śmietankowy – odpowiedni do deserów i kremów; może być nieco bardziej tłusty i gładki niż ricotta.
- Mascarpone – alternatywa w deserach, choć tłustszy i mniej ziarnisty.
- Tofu – zwłaszcza miękkie (tzw. silken tofu); może zastąpić ricottę w wersji wegańskiej. Warto dodać sok z cytryny lub ocet, by uzyskać lekko kwaskowaty smak.
Co zrobić z ricotty?
Ricotta to charakterystyczny składnik kuchni włoskiej – stosuje się ją zarówno w daniach wytrawnych, takich jak lasagne, ravioli czy cannelloni, jak i w deserach, np. cannoli, sernikach i plackach. Doskonale nadaje się do farszów, past i sosów; dobrze komponuje się zarówno z warzywami, jak i z miodem czy owocami. W kuchni śródziemnomorskiej wykorzystywana jest również jako dodatek do tart, pizzy oraz dań zapiekanych. Jej uniwersalność sprawia, że znajduje zastosowanie także w kuchni fusion i nowoczesnych interpretacjach klasycznych przepisów.
Jak przechowywać ricottę?
Ricottę należy przechowywać w lodówce, w temperaturze od 0°C do +4°C, najlepiej w oryginalnym, szczelnie zamkniętym opakowaniu. Po otwarciu należy ją spożyć w ciągu 2–3 dni. Ricotta nie powinna być długo przechowywana poza lodówką, ponieważ jest produktem łatwo psującym się. Można ją zamrozić, choć jej struktura może się zmienić – po rozmrożeniu może stać się bardziej wodnista. W przypadku mrożenia najlepiej wykorzystać ją później w daniach pieczonych lub gotowanych (np. zapiekankach, sosach).
