roszponka
Roszponka, znana również jako sałata polna, roszpunka warzywna lub roszponka zwyczajna (Valerianella locusta), to delikatna roślina liściasta o lekko orzechowym smaku, wykorzystywana najczęściej jako składnik sałatek. Charakteryzuje się drobnymi, okrągłymi liśćmi i intensywnie zieloną barwą. Jest ceniona w kuchni za łagodny smak i teksturę, dobrze komponującą się zarówno z warzywami, jak i serami, orzechami czy wędzonymi mięsami. Roszponka jest powszechnie uprawiana w krajach europejskich, szczególnie we Francji, Niemczech i Polsce.
Roszponka – składniki odżywcze
- Energia: 0 kcal (dla 100 g suszonej roszponki)
- Białko: 0 g
- Tłuszcze ogółem: 0 g
- – kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Węglowodany: 47,62 g
- – cukry: 0 g
- Błonnik: 23,8 g
- Sód (Na): 14 524 mg
- Potas (K): 0 mg
- Wapń (Ca): 476 mg
- Żelazo (Fe): 17,14 mg
- Witamina D (D2 + D3): 0 IU
Roszponka – historia i pochodzenie
Roszponka pochodzi z obszarów śródziemnomorskich oraz zachodniej Europy, gdzie była znana i zbierana jako dziko rosnąca roślina już w średniowieczu. Początkowo traktowana była jako chwast polny, jednak z czasem doceniono jej walory kulinarne i zaczęto ją celowo uprawiać, szczególnie we Francji. W XVIII wieku zdobyła popularność jako składnik zimowych posiłków ze względu na odporność na chłód.
Roszponka – odmiany
- ‘Gala’ – odmiana o ciemnozielonych, jędrnych liściach
- ‘Verte de Cambrai’ – tradycyjna francuska odmiana o bardzo delikatnych liściach
- ‘Elan’ – odmiana o podłużnych liściach, zwartym pokroju i większej odporności na czynniki zewnętrzne
Rodzaje roszponki
- świeża – najczęściej spotykana forma, dostępna w pęczkach lub w opakowaniach gotowych do spożycia
- mrożona – rzadziej stosowana, może być używana do dań na ciepło, np. zup lub farszów
- suszone liście – sporadycznie spotykane, wykorzystywane głównie do domowych mieszanek przyprawowych lub herbat ziołowych (nie zawsze jadalne w klasycznej formie kulinarnej)
Roszponka – zamienniki
- rukola – o podobnej wielkości liściach, lecz bardziej pieprznym smaku; może być używana w tej samej ilości w sałatkach
- szpinak baby – ma delikatny smak i strukturę podobną do roszponki, jest nieco bardziej mięsisty; należy zachować odpowiednie proporcje objętościowe
- sałata masłowa – łagodna w smaku, może być stosowana w daniach na zimno zamiast roszponki, ale nie nadaje potrawom orzechowego posmaku
- mieszanka sałat – dostępna w sklepach w formie gotowych zestawów liści; część z nich zawiera roszponkę lub jej strukturalne odpowiedniki
Co zrobić z roszponki?
Roszponka powszechnie stosowana jest w kuchni śródziemnomorskiej, francuskiej oraz nowoczesnej fusion. Wykorzystywana jako baza do sałatek doskonale komponuje się z serami pleśniowymi, orzechami, wędzonymi rybami lub szynką parmeńską. Roszponkę można także dodawać do smoothie warzywnych, stosować jako składnik tortilli i tart albo jako dekoracyjny element dań głównych. W niektórych potrawach używana jest na ciepło, np. duszona z czosnkiem i oliwą.
Jak przechowywać roszponkę?
Roszponkę należy przechowywać w lodówce, najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub w przewiewnym pojemniku z papierowym ręcznikiem, który pochłania nadmiar wilgoci. Zalecana temperatura przechowywania to około 4°C. Maksymalny czas przechowywania to 3–4 dni. Przed umieszczeniem w lodówce nie należy jej myć, aby nie przyspieszyć procesu psucia. Roszponka nie nadaje się do długotrwałego mrożenia, ponieważ po rozmrożeniu traci strukturę. Można ją jednak wykorzystywać zamrożoną w daniach na ciepło, np. w farszach lub zupach.
