rzeżucha

      Opis ogólny

      Rzeżucha, znana również jako pieprzyca siewna (Lepidium sativum), to jednoroczna roślina należąca do rodziny kapustowatych. Występuje także pod nazwami takimi jak: pieprzyca, rzeżucha ogrodowa czy garden cress (w nomenklaturze angielskiej). Charakteryzuje się intensywnym, lekko pieprznym smakiem oraz szybko rosnącymi pędami, co sprawia, że jest popularna do uprawy domowej, zwłaszcza na parapecie. W kuchni stosuje się ją głównie na surowo – jako składnik sałatek, dodatek do kanapek, jajek, past warzywnych i twarogowych.

      Rzeżucha – składniki odżywcze

      informacja ogólna: Dane dotyczą rzeżuchy surowej w przeliczeniu na 100 gramów produktu:wartości odżywcze:

      • Energia: 32 kcal
      • Białko: 2,59 g
      • Tłuszcze ogółem: 0,71 g
      • – kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
      • – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
      • Węglowodany: 5,53 g
      • – cukry ogółem: 4,35 g
      • – cukry dodane: 0 g
      • Błonnik: 1,1 g
      • Cholesterol: 0 mg
      • Witamina A: 6916 IU
      • Witamina C (kwas askorbinowy): 68,9 mg
      • Witamina E: 1 µg ekw. ret.
      • Witamina K (filochinon): 541,9 µg
      • Witamina D: 0 IU
      • Tiamina (B1): 0 mg
      • Ryboflawina (B2): 0,235 mg
      • Niacyna (B3): 1,059 mg
      • Witamina B6: 0,235 mg
      • Kwas pantotenowy: 0,235 mg
      • Cholina: 20 mg
      • Kwas foliowy: 80 µg
      • Wapń (Ca): 81 mg
      • Fosfor (P): 76 mg
      • Potas (K): 606 mg
      • Magnez (Mg): 38 mg
      • Żelazo (Fe): 1,29 mg
      • Mangan (Mn): 1 mg
      • Cynk (Zn): 0,24 mg
      • Miedź (Cu): 0,118 mg
      • Selen (Se): 1 µg
      • Sód (Na): 14 mg

      Rzeżucha – historia i pochodzenie

      Rzeżucha (Lepidium sativum) pochodzi z Azji Południowo-Zachodniej oraz Bliskiego Wschodu, gdzie już w starożytności uprawiano ją jako roślinę przyprawową. Już w czasach rzymskich ceniono ją za smak przypominający pieprz. Szybko zadomowiła się w innych częściach świata, zwłaszcza w Europie, gdzie stosuje się ją głównie w kuchni oraz okazjonalnie jako element dekoracyjny potraw. Obecnie uprawiana jest zarówno w ogrodach, jak i w warunkach domowych – najczęściej na watce lub ligninie.

      Rzeżucha – odmiany

      • Rzeżucha siewna drobnolistna – drobne, delikatne liście; typowa forma dostępna w sprzedaży detalicznej
      • Rzeżucha siewna szerokolistna – nieco większe liście i bardziej intensywny smak; chętnie wybierana przez kucharzy
      • Rzeżucha krępa – odmiana o zwartej budowie; często stosowana do uprawy w doniczkach

      Rodzaje rzeżuchy

      • Świeża (surowa) – najczęściej dostępna; idealna do sałatek i kanapek
      • Uprawiana domowo (na watce, ligninie lub w ziemi) – gotowa do spożycia po 5–7 dniach
      • Rzeżucha w formie kiełków – jeszcze młodsze pędy, delikatniejsze w strukturze
      • Rzeżucha liofilizowana – rzadziej spotykana; stosowana jako przyprawa
      • Rzeżucha suszona – traci większość właściwości smakowych; wykorzystywana sporadycznie

      Rzeżucha – zamienniki

      • Rukola – ma podobny, lekko ostry smak; można stosować w takich samych proporcjach jak rzeżuchę w sałatkach czy na kanapkach
      • Liście rzodkiewki – również cechują się wyrazistym, nieco pieprznym smakiem; wymagają dokładniejszego umycia i są mniej delikatne
      • Mizuna – delikatna sałata azjatycka o łagodniejszym profilu smakowym; należy stosować jej więcej dla zbliżonego efektu
      • Kiełki brokuła – choć ich smak różni się od rzeżuchy, struktura i zastosowanie są zbliżone; można użyć jako zamiennika pod względem wizualnym i teksturalnym

      Co zrobić z rzeżuchy?

      Rzeżucha jest popularnym składnikiem kuchni środkowoeuropejskiej, zwłaszcza w okresie wiosennym. Najczęściej stosuje się ją jako dodatek do potraw serwowanych na zimno – sałatek, kanapek, past warzywnych i dań z jajkami. Niekiedy dodaje się ją do twarogów, dipów i zup kremów jako świeży element dekoracyjny. Jest rzadko poddawana obróbce termicznej ze względu na delikatną strukturę i intensywny zapach, który ulatnia się w wysokiej temperaturze. W kuchni fusion wykorzystuje się ją jako mikroliść do dekoracji potraw typu fine dining.

      Jak przechowywać rzeżuchę?

      Świeżą rzeżuchę najlepiej przechowywać w lodówce, w zamkniętym pojemniku lub owiniętą w lekko wilgotny ręcznik papierowy – maksymalnie przez 2–3 dni. Po zbiorze z domowej uprawy najlepiej spożyć ją tego samego dnia. Rzeżucha nie nadaje się do długotrwałego przechowywania w stanie świeżym, a jej zamrażanie prowadzi do znacznej utraty struktury i smaku, dlatego nie jest zalecane. Można ją ewentualnie zasuszyć lub liofilizować, by wykorzystać jako przyprawę – jednak nie zastąpi to świeżych listków w potrawach.

      Jakiekolwiek aktywności, w szczególności: pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie, lub inne wykorzystywanie treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, w szczególności w celu ich eksploracji, zmierzającej do tworzenia, rozwoju, modyfikacji i szkolenia systemów uczenia maszynowego, algorytmów lub sztucznej inteligencji jest zabronione oraz wymaga uprzedniej, jednoznacznie wyrażonej zgody administratora serwisu – Burda Media Polska sp. z o.o. Obowiązek uzyskania wyraźnej i jednoznacznej zgody wymagany jest bez względu sposób pobierania, zwielokrotniania, przechowywania lub innego wykorzystywania treści, danych lub informacji dostępnych w ramach niniejszego serwisu oraz wszystkich jego podstron, jak również bez względu na charakter tych treści, danych i informacji.
      Powyższe nie dotyczy wyłącznie przypadków wykorzystywania treści, danych i informacji w celu umożliwienia i ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz umożliwienia pozycjonowania stron internetowych zawierających serwisy internetowe w ramach indeksowania wyników wyszukiwania wyszukiwarek internetowych.
      Więcej informacji znajdziesz tutaj.