sok z buraka
Sok z buraka to płyn uzyskiwany poprzez tłoczenie lub miksowanie świeżych buraków ćwikłowych (Beta vulgaris). Znany również jako sok buraczany lub wyciąg z buraka, charakteryzuje się intensywnym czerwonym kolorem oraz ziemistym, lekko słodkawym smakiem. Jest wykorzystywany zarówno jako składnik kulinarny, jak i naturalny barwnik spożywczy. W kuchni znajduje zastosowanie w daniach ziemniaczanych, zupach, dressingach oraz koktajlach warzywno-owocowych.
Sok z buraka – składniki odżywcze
Gramatura: wartości podano dla 100 g surowego soku z buraka
- Energia: 38 kcal
- Białko: 1 g
- Tłuszcz całkowity: 0 g
- Kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- Kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Błonnik pokarmowy: 3 g
- Węglowodany ogółem: 7 g
- Cukry ogółem: 5 g
- Sód (Na): 134 mg
- Potas (K): 235 mg
- Wapń (Ca): 14 mg
- Żelazo (Fe): 0,5 mg
- Witamina D (D2 + D3): 0 IU
Sok z buraka – historia i pochodzenie
Buraki ćwikłowe, z których pozyskuje się sok, pochodzą z rejonu basenu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu, gdzie były uprawiane już w czasach starożytnych. Początkowo spożywano głównie liście i łodygi, a korzenie zaczęto wykorzystywać kulinarnie dopiero w okresie średniowiecza. Tradycja sporządzania soku z buraka znana jest w wielu kulturach Europy Środkowo-Wschodniej, szczególnie na obszarach Polski, Rosji i Ukrainy.
Sok z buraka – odmiany
- Cylindra – odmiana o podłużnym korzeniu i intensywnym kolorze, łatwa do przetworzenia na sok
- Opolski – burak o intensywnie czerwonym miąższu, chętnie wykorzystywany do przetworów płynnych
- Detroit Dark Red – klasyczna, kulista odmiana o jednolitym zabarwieniu, idealna do soków
- Chioggia – odmiana z pasiastym, czerwono-białym miąższem, wykorzystywana do soków o bardziej dekoracyjnym charakterze
Rodzaje soku z buraka
- świeżo tłoczony
- pasteryzowany
- fermentowany (kiszony sok z buraka)
- koncentrat soku z buraka
- mrożony sok z buraka
Sok z buraka – zamienniki
- Sok z marchwi – delikatniejszy w smaku, można łączyć z innymi warzywami; w przepisach może wymagać korekty poziomu słodyczy.
- Sok z czerwonej kapusty – barwa zbliżona, smak bardziej neutralny; warto doprawić do uzyskania pożądanego profilu smakowego.
- Sok z granatu – intensywny kolor i kwaskowaty smak; wymaga przeliczenia proporcji z uwagi na większą kwasowość.
- Sok z aronii – ciemny, cierpki; sprawdza się głównie jako zamiennik barwiący, nie zawsze odpowiedni pod względem smakowym.
Co zrobić z soku z buraka?
Sok z buraka stosowany jest w wielu tradycyjnych i nowoczesnych kuchniach. W kuchni polskiej używany jest do przygotowywania barszczu czerwonego, zakwasu na barszcz i chłodników. W kuchni wschodnioeuropejskiej wykorzystywany jako baza smakowa zup lub napojów fermentowanych. W kuchni roślinnej i wegańskiej znajduje zastosowanie w koktajlach, smoothie, marynatach oraz jako naturalny barwnik do makaronów, wypieków i burgerów warzywnych.
Jak przechowywać sok z buraka?
Świeży sok z buraka należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku w lodówce i spożyć w ciągu 48 godzin. Pasteryzowany sok z buraka można przechowywać w temperaturze pokojowej do momentu otwarcia; po otwarciu powinien być przechowywany w lodówce maksymalnie przez 5 dni. Sok z buraka można również mrozić – najlepiej w porcjach po 100–200 ml, w odpowiednich pojemnikach do zamrażania, przez maksymalnie 3 miesiące. Nie zaleca się przechowywania w opakowaniach metalowych ani w pojemnikach z dostępem powietrza.
