sos hoisin
Sos hoisin, nazywany również chińskim sosem barbecue, ciemnym sosem słodko-pikantnym lub sosem haixian (czyt. haj-sjen), to gęsty, ciemny sos wywodzący się z kuchni chińskiej. Mimo że jego nazwa dosłownie oznacza „smak owoców morza”, nie zawiera składników rybnych, co może być mylące. Wytwarzany jest na bazie sfermentowanej pasty sojowej z dodatkiem cukru, czosnku, octu oraz przypraw, takich jak chili czy przyprawa pięciu smaków (five-spice powder). Cechuje się intensywnym smakiem umami, łączącym słodycz, słoność i lekką pikantność. Wykorzystywany jest zarówno jako marynata, składnik sosów do dań typu stir-fry, jak i dip do mięs oraz warzyw.
Sos hoisin – składniki odżywcze
- Wartość energetyczna: 206 kcal na 100 g gotowego produktu
- Białko: 0 g
- Tłuszcz ogółem: 0 g
- w tym kwasy tłuszczowe jednonienasycone: 0 g
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone: 0 g
- kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Węglowodany przyswajalne: 47,06 g
- Sód (Na): 1529 mg
Sos hoisin – historia i pochodzenie
Sos hoisin pochodzi z południowych Chin i tradycyjnie był wykorzystywany w kuchni kantońskiej, szczególnie jako glazura do kaczek i wieprzowiny. Choć jego nazwa sugeruje związki z owocami morza („hoisin” w języku kantońskim oznacza „owoc morza”), w rzeczywistości sos ten nigdy ich nie zawierał. Oryginalnie wytwarzano go z fermentowanej soi, mąki pszennej, cukru i przypraw. Z biegiem lat zyskał popularność także poza Chinami, zwłaszcza w Wietnamie i wśród szefów kuchni fusion na całym świecie.
Sos hoisin – odmiany
- Sos hoisin klasyczny – wykonany na bazie pasty sojowej, cukru, octu i przypraw, stosowany w kuchni chińskiej oraz wietnamskiej
- Sos hoisin z dodatkiem śliwek – wersja wzbogacona owocowym akcentem, znana w niektórych odmianach kuchni fusion
- Wegański sos hoisin – bez dodatków pochodzenia zwierzęcego (niektóre wersje zawierają miód lub substancje zagęszczające pochodzenia zwierzęcego)
- Domowy sos hoisin – wariant przygotowywany na bazie pasty miso lub masła orzechowego, często wykorzystywany jako alternatywa dla wersji przemysłowych
Sos hoisin – rodzaje
- Butelkowany – gotowa, płynna forma sosu dostępna w handlu detalicznym
- W formie koncentratu – gęstsza wersja wymagająca rozcieńczenia lub używana jako baza do innych sosów
- W formie domowej pasty – przygotowywana z użyciem pasty miso, miodu, czosnku, octu, sosu sojowego i przypraw
Sos hoisin – zamienniki
- Sos sojowy z dodatkiem cukru i pasty miso – zapewnia podobną głębię smaku umami, lecz może wymagać dostosowania poziomu słodyczy
- Sos śliwkowy z czosnkiem i sosem sojowym – przydatny zamiennik w kuchni fusion, odpowiedni do dań wietnamskich
- Sos teriyaki – słodszy i łagodniejszy, sprawdza się jako substytut w marynatach do mięs; najlepiej stosować w tej samej proporcji
- Domowy sos hoisin – przygotowany z pasty miso, masła orzechowego, miodu, octu ryżowego i przypraw; stanowi najwierniejszy zamiennik oryginału i należy go używać w proporcji 1:1 względem pierwowzoru
Co zrobić z sosu hoisin?
Sos hoisin jest szeroko wykorzystywany w kuchni chińskiej, wietnamskiej oraz azjatyckiej fuzji jako składnik marynat, glazur, dipów i sosów do dań typu stir-fry. W kuchni kantońskiej pełni funkcję glazury do kaczki po pekińsku lub żeberek, natomiast w kuchni wietnamskiej stosuje się go jako sos do sajgonek, grillowanego mięsa oraz zupy pho. Doskonale nadaje się również jako dodatek do wrapów z kaczką, tofu lub warzywami, a także jako składnik dressingów i majonezów w wersji fusion.
Jak przechowywać sos hoisin?
Sos hoisin należy przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w chłodnym i ciemnym miejscu. Po otwarciu powinien być trzymany w lodówce, gdzie zachowuje swoją jakość przez kilka miesięcy (zgodnie z datą podaną przez producenta na etykiecie). Zamrażanie sosu hoisin nie jest zalecane – może to wpłynąć na jego konsystencję i powodować rozwarstwienie, dlatego lepiej unikać tej formy przechowywania.
