tortilla
Opis ogólny
Tortilla to cienki placek przygotowywany najczęściej z mąki pszennej lub kukurydzianej. Pochodzi z obszaru Ameryki Łacińskiej, a jej nazwa może odnosić się zarówno do popularnego placka z Meksyku, jak i do bardziej omletowej wersji znanej z kuchni hiszpańskiej – tortilla española. W kuchni meksykańskiej tortilla pełni funkcję podstawowego nośnika nadzień, sosów lub farszów i jest nieodzownym składnikiem takich potraw jak burrito, quesadilla, taco czy enchilada. Znana jest również pod nazwami: placek meksykański, pszenna lub kukurydziana pita latynoamerykańska (w kontekście europejskim), wrap.
Tortilla – składniki odżywcze
dla: tortilli pszennej, porcja 100 gwartości odżywcze:
- Energia: 211 kcal
- Białko: 5,26 g
- Tłuszcz (łącznie): 2,63 g
- – kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Błonnik pokarmowy: 5,3 g
- Węglowodany przyswajalne: 44,74 g
- Cukry: 0 g
- Sód: 39 mg
- Wapń: 211 mg
- Żelazo: 0,95 mg
- Witamina C: 0 mg
- Witamina A (IU): 0 IU
Tortilla – historia i pochodzenie
Tortilla ma swoje korzenie w kuchni mezoamerykańskiej, szczególnie w tradycjach rdzennych ludów Meksyku, takich jak Aztekowie i Majowie. Pierwotnie wytwarzano ją wyłącznie z masa harina – mąki kukurydzianej pozyskiwanej z ziaren przetwarzanych metodą nixtamalizacji. Kulinarna kolonizacja i obecność Hiszpanów w Ameryce wpłynęły na upowszechnienie pszenicy, co umożliwiło powstanie wersji pszennej. Hiszpańska tortilla, pomimo tej samej nazwy, oznacza zupełnie inny produkt – rodzaj grubego omletu z jajek, ziemniaków i cebuli.
Tortilla – odmiany
- Tortilla kukurydziana – tradycyjna meksykańska wersja, wytwarzana z masa harina; zwykle mniejsza i bardziej elastyczna po podgrzaniu.
- Tortilla pszenna – najczęściej spotykana w kuchni tex-mex i jako baza do wrapów; większa, bardziej miękka, nadająca się do zawijania.
- Tortilla z mieszanych mąk (hybrydowa) – łączy właściwości kukurydzy i pszenicy; często stosowana w potrawach typu fusion.
- Tortilla z dodatkami – np. ze szpinakiem, suszonymi pomidorami, chili; modyfikowana kolorystycznie i smakowo w wersjach dostępnych komercyjnie.
Tortilla – rodzaje
- Świeża (pakowana w atmosferze ochronnej – do odgrzania lub bezpośredniego spożycia).
- Mrożona (wymaga podgrzania lub rozmrożenia przed spożyciem).
- Pakowana hermetycznie (produkt długoterminowy, do wykorzystania w razie potrzeby).
- Przygotowywana na miejscu (np. w tortillerii lub samodzielnie w domu ze świeżego ciasta).
Tortilla – zamienniki
- Lawasz – cienki chleb z rejonu Kaukazu i Bliskiego Wschodu; dobrze sprawdza się w formie wrapów. Może być nieco większy, wymaga zwilżenia przed zawijaniem.
- Pita – grubszy chleb arabski z kieszenią; mniej elastyczny, lepiej sprawdza się jako baza do półotwartych sandwiczy niż do pełnych wrapów.
- Ćapati – indyjski cienki placek z mąki pełnoziarnistej; używany głównie jako dodatek do potraw, może zastąpić tortillę w tacosach lub niewielkich wrapach.
- Crêpes wytrawne – cienkie naleśniki francuskie bez dodatku cukru; mogą służyć jako alternatywa w przepisach europejskich na bazie jasnego ciasta.
Co zrobić z tortilli?
Tortilla wykorzystywana jest przede wszystkim w kuchni meksykańskiej, tex-mex oraz południowoamerykańskiej. Stanowi bazę do dań takich jak taco, burrito, quesadilla, enchilada czy tostada. W kuchni fusion tortilla pełni funkcję zamiennika pieczywa w wrapach, kanapkach typu street food oraz zimnych przekąskach z roladkami z serem i warzywami. Bywa również pieczona na chrupko jako chips, baza do pizzy lub alternatywa dla naleśników i placków. Wersje z mąki pełnoziarnistej lub z dodatkiem warzyw stosowane są w wariantach śniadaniowych i lunchowych.
Jak przechowywać tortillę?
Tortillę należy przechowywać w suchym i chłodnym miejscu, w oryginalnym opakowaniu, z dala od światła słonecznego. Po otwarciu należy umieścić ją w szczelnym pojemniku lub woreczku, aby zapobiec wysychaniu, i przechowywać w lodówce – maksymalnie do 5 dni. Wersje hermetycznie pakowane można trzymać w temperaturze pokojowej do otwarcia. Tortille nadają się do mrożenia – najlepiej przełożyć je papierem do pieczenia i umieścić w szczelnej torebce, a następnie rozmrażać w lodówce lub bezpośrednio podgrzewać na suchej patelni.
