zielone szparagi
Opis ogólny
Zielone szparagi (Asparagus officinalis), znane również jako szparagi ogrodowe lub warzywne, to jadalne pędy wieloletniej rośliny z rodziny szparagowatych. Występują głównie w odmianie zielonej, w której proces fotosyntezy nadaje pędom charakterystyczny kolor i intensywniejszy smak w porównaniu z białymi szparagami. Najczęściej spożywa się je w formie gotowanej, grillowanej lub blanszowanej, jako składnik wielu potraw kuchni śródziemnomorskiej, azjatyckiej i europejskiej. W sezonie wiosennym zielone szparagi stanowią jeden z najbardziej rozpoznawalnych produktów sezonowych.
Zielone szparagi – składniki odżywcze
Informacje dotyczą: szparagi zielone, surowe, porcja 100 gwartości:
- Energia: 24 kcal
- Białko: 2 g
- Tłuszcz całkowity: 0 g
- W tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- W tym tłuszcze trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Błonnik pokarmowy: 3 g
- Węglowodany ogółem: 3 g
- W tym cukry proste: 0 g
- Sód: 318 mg
- Wapń: 20 mg
- Żelazo: 1,08 mg
- Witamina A: 400 IU
- Witamina C: 12 mg
Zielone szparagi – historia i pochodzenie
Zielone szparagi pochodzą z rejonu Morza Śródziemnego oraz Azji Mniejszej, gdzie były znane i uprawiane już w starożytności. Wzmianki na ich temat pojawiają się w dziełach Hipokratesa oraz tekstach rzymskich, szczególnie w kontekście ich zastosowania kulinarnego. W Europie Zachodniej szparagi zyskały popularność na dworach królewskich już w XVI wieku, zwłaszcza we Francji i we Włoszech. W Polsce pierwsze wzmianki o ich uprawie pojawiły się w XVIII wieku, głównie na dworach magnackich oraz w ogrodach klasztornych.
Zielone szparagi – odmiany
- ‘Mary Washington’ – klasyczna odmiana amerykańska, wyróżniająca się cienkimi, soczystymi pędami
- ‘Jersey Giant’ – odmiana wydajna, dobrze znosząca chłodniejsze warunki klimatyczne
- ‘Erasmus’ – fioletowozielona odmiana o słodszym smaku, przeznaczona do spożycia na surowo
- ‘Primaverde’ – odmiana wczesna, popularna w kuchniach południowoeuropejskich
Rodzaje – zielone szparagi
- świeże – najczęściej dostępne sezonowo wiosną, wymagają krótkiej obróbki termicznej
- mrożone – dostępne przez cały rok, odpowiednie do gotowania i duszenia
- konserwowe – pakowane w zalewie solnej lub octowej, mają nieco inną strukturę i smak
- grillowane w oliwie – dostępne w słoikach, wykorzystywane jako przekąska lub dodatek do sałatek
Zielone szparagi – zamienniki
- białe szparagi – można je stosować zamiennie, jednak wymagają dłuższego gotowania; mają łagodniejszy smak
- brokuły – sprawdzają się jako zamiennik pod względem tekstury w daniach gotowanych i pieczonych; nie wpływają na proporcje w przepisie
- fasolka szparagowa zielona – ma podobną długość i strukturę po ugotowaniu, jednak wymaga innej obróbki termicznej
- cukinia – szczególnie w plasterkach lub cienkich słupkach; nadaje się do duszenia i grillowania
Co zrobić z zielonych szparagów?
Zielone szparagi są wykorzystywane w wielu kuchniach świata, szczególnie w kuchni śródziemnomorskiej, włoskiej, francuskiej i azjatyckiej. Można je piec, grillować, gotować na parze, smażyć w woku albo dusić z innymi warzywami. Doskonale sprawdzają się w risottach, makaronach, zupach kremach, omletach, tartach oraz jako składnik dań jarskich i mięsnych. Często występują w propozycjach z wykorzystaniem świeżych warzyw sezonowych oraz jako wykwintny dodatek do dań głównych z ryb lub drobiu.
Jak przechowywać zielone szparagi?
Zielone szparagi należy przechowywać w lodówce, najlepiej w pozycji pionowej, zanurzone podstawami w niewielkiej ilości wody i luźno przykryte woreczkiem foliowym. W takiej formie zachowują świeżość przez 2–3 dni. Można je również owinąć wilgotnym ręcznikiem papierowym i umieścić w torebce strunowej. Szparagi nadają się również do mrożenia – przed tym należy je krótko zblanszować (2–3 minuty), schłodzić w wodzie z lodem i osuszyć. Zamrożone pędy najlepiej spożyć w ciągu 6–8 miesięcy.
